Chocolade, meer dan lekker

Chocolade! Ik ken niet veel mensen die er niet van houden, nou ja een paar misschien. En het zijn zeker niet allen maar vrouwen die van chocolade houden, zoals vaak wordt gedacht. Nee chocolade is echt een product voor iedereen, jong, ouder, man of vrouw. Iedereen heeft dan ook wel zijn eigen favoriet en weet precies te vertellen waarom deze specifieke chocolade nu zo speciaal en lekker is.

Maar chocolade is veel meer dan alleen lekker. Aan chocolade valt nog zoveel meer te ontdekken. Niet alleen is chocolade veel ouder dan je zou denken, ook gaan er fantastische verhalen achter chocolade schuil en kun je fantastische smaken in chocolade proeven. Kortom chocolade eten is een belevenis! Een belevenis, die ik in dit artikel met je zal delen en waarvan ik hoop, dat het jou plezier in chocolade alleen nog maar groter zal maken.

Het artikel heeft de vorm van een chocoladecursus, waarin ik je mee neem door de wereld van chocolade. Waar komt het vandaan? Hoe wordt van cacao eigenlijk chocolade gemaakt? Waarom smaken verschillende chocolades eigenlijk zo verschillende en wat betekent het cacaopercentage op de verpakking eigenlijk? Maar ook zal ik je de mooie en soms sterke verhalen, die er over chocolade de ronde doen niet onthouden. En zoals het bij een echte cursus hoort zal ik je af en toe ook een (facultatieve) opdracht meegeven. Maar ik beloof je nu alvast, dat je de opdrachten absoluut geen straf zult vinden en dat ze allemaal iets met chocolade te maken hebben. Lekkerder huiswerk kun je je niet wensen, toch?

Chocolade zo oud als….?

Laten we dan maar bij het begin beginnen en eerst eens kijken hoe oud chocolade eigenlijk is. Wat denk je? 200 jaar, 1000 jaar, of nog veel ouder? Al een paar duizend jaar voor het begin van onze jaartelling wisten mensen hoe ze van cacao, chocolade moeten maken. Dan moet je nog niet denken aan de ons bekende chocoladerepen, maar meer aan een chocoladedrank, een soort chocolademelk, soms zelfs niet eens gemaakt met melk.

De verre voorouders van de Maya’s in Midden-Amerika hadden waarschijnlijk bij toeval ontdekt, dat je cacaobonen na roosteren en malen goed kon gebruiken in eten en er zelfs met water en specerijen een drank van kon maken. Deze drank bleek ook nog eens oppeppend te zijn, dus werden er al snel bovennatuurlijke krachten aan toegekend. Zo kreeg cacao bij de Maya’s en de Azteken een belangrijke plaats binnen de religie en de maatschappij. Strijders kregen chocolade voor ze aan een veldslag begonnen om ze extra kracht voor de strijd te hebben. Er wordt zelfs verteld dat Montezuma, de koning van de Azteken, chocoladedrank dronk voordat hij een bezoek bracht aan zijn harem. Ook werden cacaobonen een belangrijk betaalmiddel. Zelfs zo belangrijk, dat de Azteken, die in gebieden woonden waar geen cacao groeide, hun belasting in de vorm van cacaobonen inden.

Spanje ontdekt chocolade

De volkeren van Midden-Amerika mogen dan al duizenden jaren bekend zijn met het gebruik van chocolade, dat geldt zeker niet voor ons hier in Europa. Hier waren het de Spanjaarden, die in de 16e eeuw voor het eerst van chocolade hoorden. Het had zelfs nog net een 15e eeuwse ontdekking kunnen zijn, ware het niet dat Columbus, die in 1492 Amerika ontdekte, de chocoladedrank na proeven afdeed als een inheems brouwsel, dat niet paste bij de Europese smaak en er verder geen aandacht meer aan bestede.

De Spaanse ontdekkingsreiziger Hernán Cortés, die begin 16e eeuw grote gebieden in Midden-Amerika op de Azteken veroverde lette beter op en zag dat het geld hier aan de bomen groeide. Het moet dan ook ergens na zijn aankomst zijn geweest dat cacao en de chocoladedrank meegenomen werd naar Europa. Zeer waarschijnlijk waren het de geestelijken en de missionarissen, die de cacao en de recepten voor chocoladedrank meenamen.

Heilige cacao, de ondergang van de Azteken

Het verhaal gaat, dat Cortés relatief makkelijk een overwinning wist te behalen op de Azteken, omdat hij werd aangezien voor de god van cacao, Quetzalcoatl. Deze Quetzalcoatl, was de koning/god waaraan de Azteken volgens hun heilige verhalen cacao en de kennis van het verbouwen en gebruiken ervan, te danken hadden. Hij was heel machtig en geliefd, maar hier waren natuurlijk ook mensen jaloers op en die wilden Quetzalcoatl vergiftigen. Volgens het verhaal probeerden ze dat met vergif in de chocoladedrank van de koning. Deze werd hier gek van en verdween op een vlot van slangen de zee op, maar wel met de boodschap dat hij terug zou komen. De koning noemde hiervoor ook een specifiek jaar, dat voor de Azteken precies overeen kwam met het jaar dat Cortés voor hun kust verscheen. Aanvankelijk geloofde koning Montezuma dan ook dat Cortés wel de terugkerende Quetzalcoatl moest zijn, maar toen Cortés daardoor wel erg gemakkelijk zijn gebied innam, kwam hij daar op terug om zijn land te verdedigen tegen de Spanjaarden.

Ook over hoe chocolade zich over Europa verspreide en hoe koningen, hofdames, apothekers en de gewone Europeaan cacao en chocolade gebruikte, zijn prachtige verhalen en mythes te vertellen. Hier zal ik je de volgende keer op trakteren. Ook zal ik dan meer vertellen over het ontstaan van de moderne chocoladereep en andere chocoladeproducten. Een geschiedenis waarin de Nederlander van Houten, inderdaad van het bekende merk cacaopoeder, een belangrijke rol heeft gespeeld.

Geniet van je chocolade, want chocolade is meer dan lekker!