Expeditie Yerseke, op naar de mosselen!
Wat waren wij blij bij Lekker Tafelen om zo vlak voor de start van het mosselseizoen een uitnodiging te krijgen van Christaan van der Poel van www.vis-winkel-online.nl om eens backstage in Yerseke te kijken. We houden van die mooie Zeeuwse mosselen en prachtige oesters! En ja graag, we willen natuurlijk ook weten wat er precies aan vooraf gaat voor die mooie producten op ons bord komen te liggen. Toen de tijd werd doorgegeven waarop de mosselman uit zou varen was het even schrikken, kwart voor 6 ‘s morgens. Gelet op onze reisduur zouden we dus wel heel vroeg onze warme bedden moeten verlaten om op tijd in Yerseke te arriveren. Toen de tijd de avond ervoor in verband met het tij nog eens vervroegd werd naar 4 uur ‘s morgens was het helemaal schrikken. Maar wie A zegt……… dus belden we terug en zeiden dat we er zouden zijn. Wat een geluk dat Christiaan met ons meevoelde en door het omgooien van het programma uiteindelijk met een schappelijke 8 uur in de ochtend kwam. Als je dan ontvangen wordt met een bak koffie en een heerlijke echte Zeeuwse bolus, is het vroege opstaan snel vergeten!
Mosselveiling
In Yerseke aan de Oosterschelde staat de enige mosselveiling ter wereld, dus de perfecte plek om de dag te beginnen. Hier worden monsters van de mosselpercelen gewogen, gemeten, geteld, gekookt en nog een keer gewogen. Nu nog om te kijken wanneer de mosselen echt groot en mooi genoeg zijn om het seizoen vol te starten, maar binnenkort wordt hier de prijs bepaald. Je vindt hier dus niet alleen boten uit Nederland maar ook bijvoorbeeld Duitse boten die hier hun mosselen aanbieden. Gespannen gezichten bij de mosselvissers, gaan we wel of gaan we niet starten. Tijdens ons bezoek ging de vlag nog niet uit; mosselen zijn een echt natuurprodukt dat niet te sturen is en men vond de “visjes” nog te klein. Inmiddels hebben we wel vernomen dat men voorzichtig een datum durft te noemen voor het mosselseizoen 2014-2015: op 2 juli zal de verkoop van de enige echte Zeeuwse (bodem)mosselen hopelijk van start gaan.
Mosselen; Bourgondisch feest van eigen bodem
Hoe simpel wil je het hebben? Mosselen, groenten, wijn en in no time staat er een dampende pan mosselen op tafel. Hier vind je veel recepten.
De Mosselmannen
Wie wel eens de televisieserie “De mosselmannen” van de EO gezien heeft weet dat hun boot een tweede huis is en de basis van hun broodwinning. We vonden het dan ook geweldig leuk dat Johan Steketee, één van de mosselmannen vol gepaste trots de nieuwe boot, de YE 72, aan ons liet zien. En ik moet zeggen, een plaatje, als ik dat mag zeggen van zo’n stoere boot! Ernaast, op de punt van het havenhoofd, stond het bronzen beeld van de levensgrote mosselman. Zoals ik ergens las: De man lijkt zó te zijn weggeplukt van een van de mosselkotters, die de haven in- en uitvaren. Lieslaarzen om de benen, schipperspet op de kop, een mand met mosselen in de hand. Wie het krachtige, metershoge beeld op de vierkante sokkel bekijkt, komt onwillekeurig in de verleiding om tegen de man te zeggen: “Doe mij maar een paar kilo”.
Oesters
Als je denkt dat het in Yerseke alleen maar draait om mosselen heb je het mis. Langs de dijk liggen namelijk een groot aantal oesterputten, oesterpitten zoals ze in Yerseke zeggen. Grote bakken die gebruikt worden als nat pakhuis voor de oesters die eerder zijn opgevist van de percelen in de Oosterschelde. De putten lopen vol bij vloed en stromen weer leeg bij eb. Nu waren ze grotendeels leeg, want het echte oesterseizoen loopt wanneer de “r” in de maand zit en de verkoop piek zit natuurlijk in December.
Proeven!
Tijd om te proeven! Want alhoewel de mossel die gekweekt is door middel van bodemcultuur er nog niet klaar voor is, zijn er wel mosselen te krijgen die door middel van hangcultuur gekweekt zijn. Dit is maar een klein deel van de mosselproduktie. Buiten het seizoen worden deze mosselen meestal geïmporteerd uit Denemarken of Ierland. Maar om zo net voordat het seizoen in volle hevigheid losbarst toch nog even een pannetje mee te pikken, daar zeggen wij geen nee tegen. Bij De Oesterij aan de dijk in Yerseke, waar ook oesters en Oosterschelde kreeften in de bakken zeewater liggen te wachten, kan je niet alleen een vorkje wegprikken, maar kan je ook alle allerlei informatie krijgen in bijvoorbeeld de film-, mossel- of oesterloods. En de mosselen? Ik moet zeggen, ze smaken goed!
Varen
Geen backstage tour volledig zonder toch even het water opgegaan te zijn en langs die (boom-)staken te varen die je overal in het water ziet staan. Want nadat de mosselen elders zijn opgevist liggen ze vlak voor de haven van Yerseke in het water te wachten totdat wij ze massaal gaan eten. Netjes op percelen die door middel van die staken aangegeven worden. Bijzonder gezicht al die grote boomtakken die uit het water steken. En dat geldt niet alleen voor de mosselen, ook de oesterpercelen worden op deze manier aangegeven. Aart van Cornelissen, de eigenaar van de oesterboot YE 60 waarop wij mee mochten varen, vertelde dat hij die morgen nog een rondje over zijn oesterperceel was gelopen. Dit om te kijken of er niet te veel zeewier en andere dingen tussen de oesters zitten die ervoor kunnen zorgen dat de oesters minder groeien. Een rondje lopen? Blijkt dat het hoogteverschil door het tij wel zo’n 3 meter is en je dus bij eb rustig een rondje over je oesterbank kan lopen, wel met flinke laarzen aan natuurlijk!
Op de wal zien we ondertussen op een betrekkelijk klein stukje grond alle grote fabrieken van de mosselhandelaren strak naast elkaar staan. Bijna 95% van alle Zeeuwse mosselen worden hier verwerkt, gewassen en ingepakt. Zodra het seizoen losbarst is het hier een drukte van belang, nu heerst hier nog rust.
Yerseke expeditie
Na een dag vol indrukken en verhalen met een heerlijk zonnetje, mooie luchten en enthousiaste mensen ben ik blij dat we op “Yerseke expeditie” gegaan zijn. Met in de achterbak een grote emmer vol mosselen, die misschien nog niet groot genoeg zijn voor de rest van Nederland, maar ons heel goed smaken, willen we Christiaan bedanken voor zijn uitnodiging. We begrijpen heel goed dat hij zijn verhaal en dat van zijn collega’s graag wil vertellen, want de Zeeuwse mossel is een pracht product, puur en eerlijk.
En nu is het wachten. Wachten totdat de mannen bij de mosselveiling een “go” geven; wordt het inderdaad 2 juli?! Dan kunnen wij (de consument) die Zeeuwse pracht weer gaan koken, wokken en gratineren vanaf 3 juli. De natuur laat zich niet dwingen en het verhaal van de mossel is daar een mooi voorbeeld van.