Review Santokumes Knives and Tools – Voor de ene persoon is een goed keukenmes een absolute must in de keuken, een ander ziet er de meerwaarde niet van in. Als het maar snijdt, is dan een vaak gehoorde term. Maar één ding is een feit, we hebben allemaal wel een keukenmes in onze keukenlade liggen en vaak zelfs meerdere. De meeste keukenlades hebben allemaal wel een schilmesje of groentemesje voor het schillen van de aardappelen, appels en het punten van onze boontjes. Vaak ligt er ook nog ergens een broodmes in de lade voor het snijden van de harde broodjes in het weekend. En dan is er nog vaak dat grote mes dat sommigen toch wel eng vinden. Vooral als ze ook nog eens scherp zijn. Maar bij koken is het net als bij klussen. Goed gereedschap is het halve werk. Daarom dit artikel om je te vertellen waarom je verschillende messen nodig hebt in je keukenlade en vooral waarom ze ook van goede kwaliteit zouden moeten zijn. En we richten ons specifiek op een nieuwkomer in de keukenlade, het santoku-mes!
Goed gereedschap is het halve werk
Drie soorten basismessen
De basis van keukenmessen bestaat uit drie verschillende soorten keukenmessen. Het groente/schilmes, het broodmes en het koksmes. Het schilmesje vind je bijna wel in iedere keukenlade. We gebruiken het voor het schillen, schrappen en snijden van onze groente en fruit. Meestal kleine soorten groente en fruit, want een hele kool wordt wat lastig met een klein schilmesje. Schilmesjes zijn er in vele soorten en maten. Het meest bekende schilmesje is wel het Herdertje. Vroeger gemaakt van koolstaal dat niet in de afwasmachine mag. Het lemet word namelijk zwart na verloop van tijd. Tegenwoordig is het herdertje er ook in een rvs versie. Al zeggen de meeste dat er niets boven het ouderwetse herdertje gaat. Er zijn dan nog hele goedkope schilmesjes (5 per verpakking die maar aan één kant geslepen zijn) en hele dure merkmessen. Een schilmesje hoeft niet duur te zijn, maar koop één die aan beide kanten geslepen is, scherp is en goed in je hand valt. Het tweede belangrijke mes is het broodmes. Het woord zegt het al, een mes dat vooral ontworpen is om brood te snijden. Over het broodmes zelf is een heel artikel te vinden op Lekker Tafelen waar uitgebreid word ingegaan op dit belangrijke basismes. En dan het koksmes. Voor velen toch wel het belangrijkste en grootste mes in hun keukenlade. Koksmessen zijn er in vele soorten en maten. Het lemmet van het mes gaat van 15 cm tot 35 cm. Koksmessen met een kleiner lemmet dan 15 cm word een office-mes genoemd. De meest bekende is wel het Franse koksmes dat in de punt schuin naar boven loopt. Je gebruikt dit mes voor het snijden van grote stukken groente, vlees, vis en het hakken van bijvoorbeeld kruiden. Tegenwoordig zijn ook andere modellen koksmessen die steeds populairder worden zoals het Chinese- en Japanse koksmes.
Santokumes Knives and Tools
Een van die Japanse koksmessen die in populariteit toeneemt is het Santokumes. Je hebt hem misschien wel eens in de winkel gezien of bij een spaaractie van een supermarkt. Als we alleen al naar dit mes kijken zien we dat hij er anders uit ziet dan ons Franse koksmes. Bij een Frans koksmes gaat snijkant bij de punt omhoog. Bij het Santokumes zien we dat de snijkant bijna horizontaal blijft en bij de punt maar licht omhoog gaat. Het handvat lijkt erg op dat van het Franse koksmes . Het lemmet is soms zelfs dunner dan dat van het Franse mes. De meeste Franse koksmessen en westerse santokumessen worden van RVS gemaakt maar er zijn er ook die van VG10 met damaststaal worden gemaakt. Dit staal is harder dan het staal waar de meeste messen van worden gemaakt, wat ervoor zorgt dat het mes langer scherp blijft. Hoe zachter het staal, des te sneller het mes stomp wordt. Goedkopere messen zijn vaak van zachter staal gemaakt. Dit houdt in dat je het mes vaker moet aanzetten/slijpen.
Het Santokumes hanteren
Het grote verschil zit hem vooral in het hanteren van het mes. Het Santokumes snijdt net iets anders dan het Franse koksmes. Als je leert met een Frans koksmes te snijden dan gebruik je vooral een wiegende beweging waarbij de punt zo min mogelijk de plank verlaat. Dit kan bij het Santokumes alleen bij kleine producten. Daarom wordt bij het Santokumes vaker een licht zagende beweging gemaakt, waarbij het mes dus helemaal van de plank komt. Je kunt hakken met een Santokumes maar je hebt een veel kleinere hoogte beschikbaar dan bij een Frans koksmes. Waar het Santoku mes vooral in uitblinkt is het fijnere snijwerk.
Het Eden Damast Santokumes van Knivesandtools.nl
Om te demonstreren hoe dit mes snijdt mogen wij een test doen met het Santokumes van Eden, gemaakt van damaststaal. De keukenmessen van Eden zijn exclusief te koop bij knivesandtools.nl. Eden is een alternatief voor de bekende merken keukenmessen: zeer hoogwaardige kwaliteit tegen een zeer gunstige prijs. De kern van dit mes is VG10 met daarom heen damaststaal. Dit staal is harder dan het standaard rvs staal waar de meeste messen van worden gemaakt. Zoals eerder beschreven blijft het mes hierdoor langer scherp.
Uittesten Eden Damast Santokumes
Uiteraard hebben wij het mes uitvoerig getest. Al was het alleen al om te wennen aan het snijden. Als je jarenlang gewend bent geweest om met een Frans koksmes te snijden dan is dit mes even wennen. Het is verstandig om je te verdiepen in het mes en hoe je het moet hanteren. Als je nog niet zo veel ervaring hebt met een Frans keukenmes dan went het waarschijnlijk veel sneller. Voor het uittesten zijn er diverse soorten harde en zachte groenten uitgekozen. Ook hebben we een kippendij uitgebeend en in blokjes gesneden met dit mes. Hieronder de uitkomsten per product met het Eden santokumes van Knivesandtools.nl.
Tomaat: Met een zagende beweging ga je als boter door een tomaat. Zelfsbij een zachte tomaat, die soms best wel lastig is om te snijden, gaat dit moeiteloos. Snij bijvoorbeeld grove blokjes voor je verse tomatensaus of dunne plakjes voor je insalata caprese.
Paprika heeft een stevig vel wat het een mooi testproduct maakt. Het santoku-mes heeft hier geen moeite mee. Het mes is zelfs zo scherp dat je alleen een snijbeweging hoort en geen knak. Het mes snijdt soepel in één beweging door de paprika. Ook met het preciezere werk zoals het eruit snijden van de witte randen, heeft het mes geen problemen. Houd je vingers echter altijd ver van het snijvlak vandaan en zet ze zo neer dat je ze nooit kunt raken. Snij mooie dunne reepjes voor je salade of chinese ruiten voor in dit lekkere roerbak gerecht.
Uien worden ontzettend veel gebruikt in de keuken, een mooi moment om te testen hoe fijn het mes kan snijden. Hele fijne plakjes ui zijn namelijk perfect voor in de salade. Of juist heel fijn gesneden voor bij je verse haringof in de haringsalade!
Zoete aardappel is een harde groente en vergt een scherp mes om daar mooie blokjes van te snijden. Snij eerst een plakje van je zoete aardappel af zodat het stabiel ligt en snij vervolgens plakjes. Je zult zien dat het mes met een zagende beweging makkelijk door de zoete aardappel heen komt. Spoel het mes direct af met water als je afgevende groente snijd. De kleur blijft namelijk wat aan het mes plakken. Grove blokjes zoete aardappel zijn ideaal voor een lekkere curry.
Komkommer is een gewillig testproduct voor het uittesten van messen. Zoals te verwachten is, snijdt het santoku-mes heel soepel door de komkommer heen. Reepjes, plakjes en blokjes alles is mogelijk. Met het mes kun je zelfs prima schillen. Dit is een techniek die echter alleen geschikt is voor degenen die veel ervaring hebben met een groot keukenmes en zich er comfortabel mee voelen. Het is namelijk precies werk omdat het anders je vingers kost. Maar zoals op de foto te zien is, is dit heel goed te doen. Maak reepjes en plakjes voor bijvoorbeeld een heerlijke komkommersalade.
Kruiden: Een mes moet kruiden kunnen snijden/hakken. Hiervoor zijn muntblaadjes tot een rol opgerold en toen heel dun gesneden. Het hakken van peterselie etc. wil ook met het santokumes maar dan wel kleinere hoeveelheden. Het mes kan niet zover omhoog als een Frans koksmes. Het oprollen en snijden van kruiden is wellicht één betere techniek. Het is ook erg afhankelijk van het type kruid dat je wilt snijden. Maar, in principe is het prima te doen met dit specifieke mes.
Kippendijen: Naast het snijden van groenten en fruit moet een goed mes ook makkelijk door vlees komen. Om het nog een tikje moeilijker te maken gaan we de kippendij ook uitbenen met het santokumes. En dit wil prima. Door lichte snijbewegingen komt het vlees mooi los van het bot, zonder veel vleesverlies. Vervolgens snijdt het mes in één soepele beweging door de kip heen. Het mes snijdt mooie blokjes en reepjes voor bijvoorbeeld deze Hete kip.
Eden Santokumes voor het fijnere snijwerk
Het Eden santokumes van damaststaal heeft zich bewezen als een alleskunner in de keuken. Doordat het goed in de hand ligt en niet te zwaar weegt kun je hem heel soepel gebruiken. Met het grove werk heeft het mes geen probleem als je de zaagmethode gebruikt. Waar het mes in uitblinkt is het fijnere snijwerk. En het mes blijft goed scherp. In de twee weken dat het mes in gebruik is, is het mes nog niet één keer aangezet (scherper gemaakt). Omdat het gewoon nog niet nodig was. Het enige waar je op moet letten is dat je bij het snijden van (kleur) afgevende groenten het mes nadien direct afspoelt. De kleur blijft wat meer plakken dan bij een gewoon rvs mes het geval is. Als je al jaren met een Frans koksmes hebt gesneden dan is het overstappen op een Santokumes wellicht even wennen, maar als je de juiste snijmanier toepast heb je het snel onder de knie. Het mes is een meerwaarde voor je keukenlade en van goede kwaliteit.
Ben je zelf nieuwsgierig geworden naar zo’n mooi Santokumes? Via Knivesandtool.nl kun je deze en de andere messen uit deze serie in jouw bezig krijgen!
