Feta – De bekendste Griekse kaas, dat is absoluut Feta. Elke kaasliefhebber kent het en de kaas wordt dan ook over de hele wereld gegeten. Wat zou een Griekse boerensalade zijn zonder Feta? En at je al eens gebakken Feta? Maar is de Feta die jij koopt of eet wel de echte? Hoe herken je een imitatie? Alles wat je moet weten over Feta vind je in dit artikel.
Zo wordt Feta gemaakt
Feta is een halfharde, kruimelige kaas. De smaak van de kaas is licht zuur, een beetje ziltig en romig. De kleur is helder wit. Feta wordt gemaakt van schapenmelk. Soms wordt er ook wat geitenmelk aan toegevoegd, maar dat mag maximaal 30% zijn. Er wordt nooit koemelk gebruikt om Feta te maken. De andere ingrediënten zijn zuursel, stremsel en zout.
- De melk wordt gepasteuriseerd om eventuele schadelijke bacteriën te doden. Heel soms wordt er ook rauwe melk gebruikt. De productie dient in dat geval aan heel strenge hygiëne-eisen te voldoen.
- Als de melk is afgekoeld tot ongeveer 30 graden wordt het stremsel en het zuursel toegevoegd. Binnen 1 à 2 uur verandert de melk in een stevige, geleiachtige massa, dit is de wrongel.
- De wrongel wordt in kleine blokjes gesneden om het vocht, dat de ‘wei’ wordt genoemd, te scheiden van de vaste delen.
- De wrongel wordt voorzichtig verwarmd en geroerd om meer wei vrij te maken. Vervolgens wordt de wrongel in vormen of kaasdoeken gedaan en lekt het verder uit.
- Als de kaas is uitgelekt wordt hij in lagen gezouten. Het zout is cruciaal voor de smaak en de conservering van de kaas.
- De gezouten kazen worden in grote vaten gedaan, waar ze volledig ondergedompeld in pekel, minstens 2 maanden rijpen. Tijdens dat proces ontwikkelt de Feta zijn karakteristieke licht zurige, romige, maar ook pittige smaak.
De echte… of toch niet?
Als jij Grieks gaat koken, en je gaat boodschappen doen om de ingrediënten daarvoor bij elkaar te verzamelen, let je er dan ook op wat je koopt? Vaak gooi je achteloos een of meerdere pakjes ‘Griekse kaas’ in je karretje, bijvoorbeeld om een lekkere Griekse boerensalade te maken, of een ander Grieks recept waar kaas in gaat. Je bent dan in de veronderstelling dat je Feta koopt. Maar is dat ook echt het geval? Er worden heel veel kazen verkocht waarvan de producent hoopt dat jij denkt dat het Feta is. Helaas is het zo dat de kazen er zo op het oog uitzien als de echte Griekse kaas. Maar als je eens goed kijkt, en de verpakking zorgvuldig leest, kom je al snel tot de conclusie dat je in de maling bent genomen, en helemaal geen Feta hebt gekocht.
Waar je op moet letten als je Feta koopt
Waar moet je op letten als je Feta koopt? Om te beginnen kijk je goed naar de verpakking. Er moet een term als ‘Griekse Feta’ of ‘Authentieke Feta’ op staan. Termen als ‘witte kaas’ of ‘saladekaas’ betekenen dat het niet om echte Feta gaat maar om een imitatie. Vaak zijn die soorten ook gemaakt van koemelk. Ze voldoen niet aan de BOB-criteria die door de Europese Unie zijn gesteld voor het produceren van echte Feta.
Als je echte Feta en een imitatie naast elkaar legt, kun je vaak al aan de structuur zien dat het niet hetzelfde is. Links op de foto hierboven zie je echte Feta, op de foto rechts staat witte kaas. En dan heb je de kaas nog niet eens geproefd. Koop maar eens een stukje Feta en een stukje imitatiekaas en proef ze naast elkaar. Je zult merken dat het verschil echt groot is. Heb je eenmaal echte Feta geproefd, dan zul je voortaan geen genoegen nemen met een imitatie. En ja, er is wat verschil in prijs, maar dat verschil is nu ook weer niet enorm. Veel supermarkten verkopen echte Feta voor een prijs die niet ver af ligt van de imitaties. Doe jezelf dus het plezier van echte Feta. Het maakt je gerechten echt lekkerder.
Wat Feta echte Feta maakt
De Grieken zijn, terecht, trots op hun Feta. Ze beschouwen het als een cultureel erfgoed laten dan ook graag de beschermde status van hun kaas zien. Sinds 2002 gelden er binnen de Europese Unie dan ook strikte regels voor het produceren en verkopen van echte Feta. Die regels worden door de Grieken ook wel de 15 Feta geboden genoemd. Ze staan hieronder voor je op een rijtje.
De 15 Feta geboden
- Feta is een stukje van het Grieks culturele erfgoed, dat op elke wettige manier, beschermd en gepropageerd moet worden.
- De kaas vormt een belangrijk onderdeel van de voeding in Griekenland. Er wordt per jaar meer dan 10 kilo gegeten per hoofd van de bevolking. Dat is iets wat met geen enkele andere kaas in de wereld gebeurt.
- Feta is door de Europese Unie erkend als een traditioneel Grieks product, met een beschermde oorsprongsbenaming (BOB).
- De betrouwbare toepassing van haar wettelijk vastgestelde normen is vereist voor de voortzetting van de bescherming van Feta door de E.U.
- Positieve perspectieven voor een succesvolle handel worden alleen gegarandeerd door een hoge kwaliteit van de kaas en een concurrerende kostprijs.
- De kaas wordt vervaardigd en rijpt enkel en alleen in een door de Griekse wet bepaald begrensd gebied, tot welke behoort: West-Thracië. Macedonië, Epirus, Thessalië, Centraal-Griekenland, de Peloponnesos en de prefectuur van Lesbos. De kaas wordt gemaakt van verse schapenmelk of van een mengsel daarvan met geitenmelk in overeenkomst tot 30%. De melk wordt geproduceerd door dierenrassen die op traditionele manier gevoerd worden, in bovengenoemd gebied, en voor wie het voedsel wordt gebaseerd op de natuurlijke flora.
- De kaas rijpt gedurende ten miste 60 dagen.
- Het vochtgehalte mag niet meer bedragen dan 56%, terwijl het droge vetgehalte tenminste 43% moet zijn.
- De vervaardiging is verboden buiten het door de wet bepaald begrensde gebied van productie.
- De vervaardiging van Feta van schapen- en geitenmelk die daar geproduceerd is, is verboden binnen het gereglementeerde afgebakende gebied.
- Het gebruik van andere soorten melk dan geiten- en schapenmelk is verboden.
- Het is verboden bij het ruwe product dat men voor kaasvervaardiging gebruikt koemelk, gecondenseerde melk, melkpoeder, melkeiwitten en caseïne toe te voegen.
- Verboden is het gebruik van antibiotica, conserveermiddelen en keurstoffen in alle stadia van de productie.
- Het is ook verboden op de verpakkingsinformatie voedingsbeweringen te vermelden die niet met de werkelijkheid stroken en de consumenten misleiden.
- Volgens handelseconomisch besluit is het verboden om in een Griekse boerensalade andere kaas dan Feta te gebruiken.
Feta bewaar je in pekel
Het op de juiste manier bewaren van Feta is heel belangrijk om de smaak, de textuur van de kaas en de kwaliteit te behouden. De kaas wordt meestal verkocht in een verpakking met pekel. Pekel is een zoutwateroplossing. De pekel helpt om de kaas vochtig te houden en is belangrijk voor het behoud van de smaak. Laat de kaas dan ook in de originele verpakking zitten en zorg dat dat de kaas volledig onder de pekel blijft. Als je de verpakking hebt geopend:
- Je houdt een restje over, doet dat dan over in een schoon plastic doosje, waarin je ook de pekel doet, en dat je luchtdicht kunt afsluiten. Heb je niet genoeg pekel over? Dan kun je een nieuwe maken door een liter water te mengen met 2 eetlepels zout. Op die manier kun je de kaas 3 tot 4 weken bewaren, zolang de pekel helder blijft en de kaas volledig ondergedompeld is.
- Heb je Feta zonder pekel gekocht? Wikkel de kaas dan strak in plastic huishoudfolie of bakpapier om uitdrogen te voorkomen. Bewaar de kaas maximaal 5 – 7 dagen.
- Je kunt de kaas ook in een luchtdichte pot doen en er genoeg olijfolie overheen gieten om de kaas volledig onder te zetten. Je geeft hiermee ook nog eens extra smaak aan de kaas.
In de koelkast of de vriezer
Bewaar Feta altijd in de koelkast bij een temperatuur van 2 tot 5 graden C en controleer kaas die uit de originele verpakking is altijd op tekenen van bederf. Let op een slechte geur, een slijmerige textuur, of een verkleuring.
Je kunt de kaas eventueel invriezen. Maar dat heeft wel invloed op de textuur. De kaas wordt na het ontdooien minder kruimelig en zachter. Wil je Feta in de vriezer bewaren, doe de kaas dan in een luchtdichte zak en bewaar hem maximaal 3 maanden bij -18 graden. Laat de kaas langzaam in de koelkast ontdooien voor je hem gebruikt.
Recepten met feta
Je maakt met Feta de lekkerste gerechten. Natuurlijk zul je de kaas vaak tegenkomen in salades. Kijk maar eens tussen de recepten hieronder, je zult er verschillende salades met Feta vinden. Maar ook in warme gerechten doet de Griekse kaas het heel goed. In quiches of hartige taarten, ovenschotels, pastagerechten of risotto komt de kaas heel goed tot zijn recht. Je kunt met de kaas ook heerlijke dips maken, of het gebruiken als topping in de soep. En ben je een echte liefhebber? Maak dan zeker eens gebakken Feta!
Salade met rosbief en Feta
Een frisse salade met rosbief, die een hartige touch krijgt door de Griekse Feta. Eet de maaltijdsalade als lunch of diner.
Koolraapstamppot met gekarameliseerde rode uien en feta
Maak een stamppot eens vegetarisch. Deze koolraapstamppot is een feestje van het seizoen. Vol gezonde ingrediënten en verrassende smaken.
Yufka Börek met feta en peterselie
Yufka Börek is krokant van buiten en van binnen heerlijk zacht, gevuld met stukjes feta en peterselie. Een gerecht uit de Turkse keuken.
Wrap van ei met spinazie, avocado en feta
Thuis, op school of op je werk is deze wrap van ei met spinazie een leuke en lekkere verrassing als lunch. Vol smaken en verse ingrediënten.
Gratin van zoete aardappel met feta
Bereik een echt wauw effect door heel makkelijk een unieke gratin van zoete aardappel met feta te maken. Vol verrassende smaken en texturen.
Feta bites, krokante kaashapjes van filodeeg en feta
Waan je op de Griekse eilanden met kinderlijk eenvoudige feta bites uit de oven. Een smaakexplosie van knapperig, zout en een beetje zoet.
Ovenschotel van rode bieten met feta; lekker vegetarisch
Zin in een lekker gerecht, maar wel zonder vlees? Dan moet je zeker deze vegetarische ovenschotel van rode bieten en feta eens maken.
Salade van pompoen en feta
Niet iedereen kan de pompoen waarderen. Maar vaak is het angst voor het onbekende. Probeer dan deze salade van pompoen en feta eens.
Gegrilde aubergine met feta
Gegrilde aubergine met feta, dat is een heerlijk Grieks hapje! Leuk op een schaal met andere Griekse hapjes, of als voorgerechtje!
Hartige mini muffins; met salami en ricotta of met feta en tomaat
Probeer deze heerlijke hartige mini muffins. Ideaal voor lunch, high tea of borrel. Jouw gasten zullen er dol op zijn. Twee varianten!
Quiche met rode bietjes en feta
Voor een quiche worden vaak makkelijke groenten gekozen als broccoli of bonen. Iets anders? Probeer deze quiche met rode bietjes en feta!
Spinazierisotto met feta en halfdroge tomaatjes
Wat is er lekkerder dan een bord comfortfood? Spinazierisotto met feta en halfdroge tomaatjes is dat en natuurlijk met veel verse spinazie.
Kaas
Kaasrecepten, de handigste tips en de leukste verhalen over kaas vind je op Lekker Tafelen. Ontdek hoe kaas je leven mooier maakt!