Kerst recepten
Ierland, a breath of fresh air, Howth en Malahide – Wederom heeft het vannacht geregend, maar de stevige wind heeft de lucht strak blauw geblazen. De nieuwe spreuk van Fáilte Ireland ‘Dublin – A breath of fresh air’ zal zich vandaag helemaal waar maken, want met deze wind zullen we meer dan een hap frisse lucht krijgen. Vandaag brengt de reis ons naar het noordelijk deel van Dublin county, de Dublin regio. Na bus, taxi en benenwagen pakken we vanmorgen eerst de Dart, de snelle treinverbinding die langs de hele Dublin baai rijdt. Alhoewel er in de stad op verschillende plekken stadsfietsen staan, vinden de Ieren het niet echt een heel goed plan om die ook nog mee te pikken. Een fietspad langs de rijweg is in hun ogen erg gevaarlijk en tja, dat links rijden is ook wel een dingetje met onze groep.
In ongeveer een uurtje rijdt de trein van het zuidelijkste puntje naar Howth in het noorden. Howth is een druk vissersdorpje en staat hoog boven op de lijst van mensen die van al het lekkers uit de zee houden. De vissersboten liggen nog allemaal in de haven, het is hoog water en het kost ze dan teveel brandstof om uit te varen. Het water heeft zelfs sinds 60 jaar niet zo hoog gestaan, allemaal onder invloed van de volle maan. De kracht van de natuur is hier vandaag heel goed te zien.
Traditionele zalmrokerij
Dat wat de natuur ons daarnaast geeft zien we in de traditionele zalmrokerij Nicky’s Plaice aan de haven. Hier wordt de zalm gerookt zonder dat er een weegschaal of temperatuurmeter aan te pas komt. Mooie grote zalmen worden eerst gezouten en afgespoeld. Daarna worden de zalmen eerst op rekken gelegd en gedroogd voordat er wordt gerookt. Vaak wordt er meteen gerookt zonder eerst te drogen. Wat dan gebeurt is dat er nog steeds veel vocht in de vis aanwezig is en het gewicht per zalm hoger is. Je betaalt dan dus eigenlijk voor minder vis en meer water. Dat je het maar weet.
Wanneer de zalm voldoende gedroogd is kijken ze naar de temperatuur buiten. Is het buiten warm dan is er minder hitte nodig. Is het kouder dan wordt er meer dennenhout gebruikt om warmte te geven. De mooie smaak komt van het 12 uur roken op eikenhout. Alles gaat bij Nicky’s op gevoel, pure intuïtie. Het personeel wordt geselecteerd op passie. “Een visje inpakken kan iedereen” zegt Martin, die al 25 jaar in de zaak van zijn vader werkt, “Passie is niet te koop, dat heeft iemand of niet.”
Kreeft en meeuwen
Met de smaak van de heerlijke zalm nog in mijn mond, loop ik verder langs de haven. Een duikschool (er liggen mooie wrakken in de buurt), veel viswinkels, wat plekjes om te eten en aan de andere kant van de straat de vissersboten. Verser kan je het niet krijgen. Een klein bootje vaart de haven in. De kleinere bootjes zijn van de kreeftvissers, die hier volop voor de kust gevangen worden. Verderop zijn vissers hun netten aan het uitleggen en herstellen. De meeuwen helpen ze door vis die nog in het net verstrikt zit weg te pikken en ik zie, serieus, een zeehond in de haven zwemmen om een graantje mee te pikken van het visafval dat van boten gegooid wordt. Het hele stadje ademt frisse zeelucht.
Onze gids Aiden MacManus vanmorgen (wat een prachtige namen hoor je hier toch), eigenaar van het King Sitric Seafood Restaurant dat aan het begin van het havenhoofd staat, heeft ons uitgenodigd voor de lunch. Trots vertelt hij wat de Ierse wateren brengen. Ierse oesters, mosselen, haring, zalm, kreeft, krab, garnalen, de tafel staat vol met heerlijkheden. Vers gevangen, zo van de boot op je bord.
Kasteel met huisspook
Uitgewaaid en met een volle maag stap ik in de bus. Dit is de laatste middag van de tour en Fáilte Ireland is vast van plan zoveel mogelijk te laten zien en proeven. En inderdaad, de high tea ontbrak nog! De locatie van dit feest is werkelijk prachtig. Malahide Castle, een van de oudste kastelen in Ierland. In de loop van de honderden jaren zijn er steeds stukjes bijgebouwd en het heeft zelfs een eigen spook, Puck. Puck zit graag in de grote zaal, maar laat zich vandaag niet zien. Wel zien we de tuinen waar vroeger groente en fruit werd geteeld. De laatste Lord verzamelde hier de meest exotische planten en bedacht een systeem waardoor de bloesem van de fruitbomen niet kon bevriezen. Zodra de temperatuur duikelde werden er op een aantal plekken tegen en onder de muur vuren aangestoken. De fruitbomen stonden naast deze muren. Door de warmte die door de vuren werd afgegeven aan de lucht en de muur, bleef de bloesem beschermt tegen bevriezing.
In het bezoekerscentrum van het kasteel is ook een vestiging van Avoca gevestigd, denk hierbij aan een soort mini Bijenkorf. Hier staat een tafel klaar, vol met alle zoetigheden die je maar kan bedenken, het een nog mooier en lekkerder dan het ander. Na de overvloedige lunch en met het diner dat nog komt in het achterhoofd proef ik kleine stukjes. Tip: ga je hier voor een high tea, skip dan zeker lunch en diner!
Kookboek scoren!
Er is hier ook een flinke kookboekenafdeling en ik ben vast van plan met een Iers kookboek thuis te komen. Ik ben niet zo thuis in de Ierse schrijvers, dus laat boek na boek aan de Ierse begeleiders zien, totdat ik de juiste in handen heb, The Ballymaloe Cookboek van Myrtle Allen,het boek dat elke beginnende Ierse kok in zijn kast heeft staan. Met het risico dat dit artikel wat te lang wordt, wil ik toch nog in het kort het verhaal van Ballymaloe en Myrtle vertellen, het is gewoon te leuk.
Hier komt het dan: Ballymaloe was een erg grote boerderij die te koop stond. De verkoper kende de man van Myrtle en vroeg hem een bod uit te brengen om de prijs wat op te krikken. Er was echter niemand die overbood en zo kwam hij ’s avonds thuis en zei tegen Myrtle: ‘Ik moet je wat vertellen…….”. Het huis was zo groot en er zat zoveel land omheen dat Myrtle begon met een restaurantje waarbij ze alles direct van het land gebruikte. Ze schreef iedere morgen zelf de menu’s en een seizoenskaart had ze nog nooit van gehoord. Later kwamen er kamers bij, ging Myrtle les geven en bekroonde Michelin het restaurant met een ster. En dat allemaal met verse groenten, zuivel en vlees van eigen land!
Het land dat de mooiste boter geeft
Myrtle proefde eens boter van één van haar buren. Voller van smaak dan ze ooit eerder had geproefd. “Dat klopt” zei haar buurman, “dat stuk land heeft altijd al de mooiste boter gegeven”. Het land dus, niet de koeien, maar dat wat ze eten geeft de smaak. En wij stoppen onze koeien in een stal en laten er wetenschappers op los?? Schiet mij maar lek, maar ik denk dat we hier dan verkeerd bezig zijn.
In ieder geval, met een doos vol lekkers (jullie hebben niet alles geproefd, neem het mee voor op je hotelkamer……..) komen we in het donker aan bij ons laatste hotel, het Grant Hotel in Malahide Village. Groter dan groot inderdaad. Ik verdwaal bijna in de gangen en moet twee liften nemen voordat ik bij mijn kamer ben. En chic…….. ik vouw bijna na gebruik de handdoeken weer. We hebben hier ruim twee uur voor ons afscheidsdiner. Even een tukje doen? Aantekeningen doornemen en alvast uitwerken? Ik kom niet verder dan een bad, wat tv kijken en een belletje naar huis.
Bon Appetit, op loopafstand van het hotel is de plek waar we voor het laatst samen zijn. Vannacht vertrekken de eerste collega-schrijvers en ik moet morgenochtend om half 10 op het vliegveld zijn. Ik begrijp heel goed waarom Fáilte Ireland ons hier mee naar toe neemt, maar de heerlijke en prachtig opgemaakte gerechten moet je eigenlijk eten, zonder een overvloedige lunch en high tea. Het doosje met de zaligheden van de high tea laat ik trouwens met een briefje, voor de kamermeisjes van het hotel achter, als excuus voor het niet opvouwen van de handdoeken 😉
Ierland, neem de tijd om te ontdekken en genieten
Mijn tip voor jullie: mocht je dezelfde route willen doen die ik beschreven heb, trek daar dan meer dagen voor uit. Ga een middag boven op Killiney Hill zitten en kijk naar de zee en de boten die voorbij komen, maak een praatje met de locals en wie weet komt de een of andere beroemdheid zijn hond daar nog uitlaten. Duik in het stadsleven van Dublin, eet in een pub, probeer de lokale biertjes uit en geniet van de live muziek. Pak de trein naar Howth, ga zitten op een bankje bij de haven en dompel je onder in de verfrissende zeelucht. En wanneer je toevallig je zwemkleding bij je hebt, voel het water bij Forty Foot, als is het alleen maar je grote teen. Neem de tijd!
Een hoogtepunt kiezen van deze fantastische reis is moeilijk. Maar Dublin stad, de vergezichten, de zalmrokerij en, hoe kan het ook anders, het eten staan bovenaan. Geen stew, geen pie, geen zware gerechten, maar mooie vis en zeevruchten. Ik kan niet anders zeggen dat de spreuk van Fáilte Ireland, Dublin – A breath of fresh air, volledig van toepassing is. Ik kan niet wachten om hier terug te komen en de rest van het eiland te ontdekken.
Go raibh maith agat, bedankt!
Dank aan alle mensen die zo enthousiast over hun land en producten wilden vertelden, jullie sprankelden allemaal van passie. Martin, onze chauffeur, wat een humor! Bedankt ook collega-schrijvers, wat een gezellige groep! Speciale dank aan Rory Mathews en Shane Raftery van Fáilte Ireland. Onvermoeibaar alle vragen beantwoorden ook al had het niets met de trip te maken. De groep bij elkaar houden, de tijd in de gaten houden, altijd lachend hoe laat of vroeg het ook was en hoe moe we met z’n allen ook waren. Vanavond proost ik op jullie, sláinte!
Adressen, foto’s en meer informatie van de plekken in het noorden van Dublin county, die ik heb bezocht vind je hier.
