Schelvis – Ken jij schelvis? De kans is groot dat je deze vis nog nooit gegeten hebt, en dat is echt zonde! De schelvis is familie van de kabeljauw en wordt in gewoon hier in de Noordzee gevangen. De schelvis (1 tot 3 kilo) is veel kleiner dan de kabeljauw (2 tot 15 kilo). Schelvis kun je makkelijk als hele vis kopen, maar is natuurlijk ook gewoon als filet verkrijgbaar.
Milder en zoeter dan kabeljauw
Naast het feit dat schelvis een handig formaat heeft, is het ook een echt lekkere vissoort. De smaak is milder en zoeter dan die van kabeljauw. Dat maakt hem ook geschikt voor gerechten voor mensen die niet van een sterke vissmaak houden. Kortom, als je schelvis koopt, koop je een lekkere, betaalbare en lokale vissoort. Je kunt er de meest fantastische gerechten mee maken. Hieronder vind je er alvast een aantal ter inspiratie. Let wel op, want het visvlees van de schelvis is minder stevig dan dat van kabeljauw. Het valt sneller in vlokken uit elkaar, en dat betekent dat je echt op moet letten met de bereiding. Een lage temperatuur is beter dan een hoge, en kies daarnaast voor een zo kort mogelijke bereidingstijd. Als je er eenmaal mee leert werken zet je echt iets lekkers op tafel met een verhaal. Want eerlijk is eerlijk, je kunt beter kiezen voor een lokale vissoort als de schelvis dan dat je geïmporteerde vis op tafel zet.
Even wat wetenswaardigheden
Het seizoen
Schelvis of Melanogrammus aeglefinus wordt vooral gevangen in de Noordzee en het noordoosten van de Atlantische Oceaan. De beste vangstperiode voor schelvis is over het algemeen van late herfst tot het vroege voorjaar (van oktober tot maart). In dit seizoen is de vis vetter en de vis heeft een betere structuur. Eet schelvis dus in het seizoen!
Lokaal
De vangst ervan is onderworpen aan Europese visquota. Jaarlijks wisselen de visquota. Door het opleggen van de visquota beschermt de overheid het behoud van het visbestand. Om duurzaam te vissen moet Nederlandse vissers zich aan deze quota houden. Je haalt dus een duurzaam gevangen Nederlandse vis in huis. En aan tafel kun je dus vertellen dat je niet gekozen hebt voor importvis, maar voor lokaal gevangen vis. Dit zijn de voordelen:
- Lokaal gevangen vis legt een kortere weg af van zee naar bord. Dat betekent dat de vis verser is en een betere kwaliteit heeft.
- Je steunt de lokale visserij
- Je eet duurzamere vis omdat je de ecologische voetafdruk vermindert.
- Je eet van het seizoen (zie de tekst hierboven)
Meer schelvis op ons bord!
Schelvis is matig populair in de Nederlandse keuken, en daar moet verandering in komen! Te vaak wordt de lekkere schelvis geëxporteerd naar andere Europese landen. En we importeren dat weer vis. Waarom? Dat kan toch anders? Dit visje is minstens even lekker als kabeljauw, zo niet lekkerder. Het is een magere vis met zacht, wit vlees en een milde smaak, wat hem heel geschikt maakt voor allerlei bereidingswijzen. Bakken, stomen, pocheren, frituren, grillen, noem maar op, het kan allemaal. Door zijn eigen zachte smaak laat schelvis zich ook goed combineren met kruiden, groenten en sauzen.
Recepten met schelvis
Je kunt met schelvis heel veel in de keuken. Hieronder een aantal recepten voor jouw inspiratie. Gebruik de vis bijvoorbeeld als topping voor een spinaziesoep. Daar wordt vaak kip voor gebruikt, maar schelvis kan dus ook! Stoom de vis in folie, verwerk de vis in een ovenschotel of maak een tartaar van deze heerlijke verse vis. Deze recepten kunnen niet mislukken, dus leef je uit en serveer vanavond… schelvis!
Zilt & hartig: Schelvis met Gandaham en saus van Hollandse garnalen
In minder dan een half uur zet je dit prachtige visrecept op tafel. Schelvis uit de Noordzee, Gandaham uit Gent en Hollandse garnalen.
Ovenschotel met verse spinazie en schelvis
Met een ovenschotel met verse spinazie en schelvis zet je een heerlijke verse maaltijd met vis op tafel waar iedereen van geniet.
Spinaziesoep met schelvis
Een luxe soep met lekkere grove stukken vis, met spinaziesoep met schelvis zet je in korte tijd een echte verwensoep op tafel.
Vispakketje met schelvis
Een vispakketje met verse schelvis en slechts een handvol andere ingrediënten, daar pak jij weer mee uit!
Er is ook gerookte schelvis, maar niet hier
In Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk kun je vrij makkelijk aan gerookte schelvis komen. Hier niet. Dat is erg jammer, want gerookt is het een echte delicatesse. Gerookte schelvis heeft een rijke, uitgesproken smaak dankzij het roken. Gerookte schelvis doet een beetje denken aan gerookte heilbot, alleen zachter en minder zoutig. De vis blijft vrij mild en delicaat, wat hem uitstekend geschikt maakt voor combinaties in recepten met romige of kruidige elementen zoals sauzen of lichte kruiden. En in het Verenigd Koninkrijk weten ze dat bijvoorbeeld ook te doen. Voorbeelden van typische traditionele gerechten met gerookte schelvis zijn daar bijvoorbeeld “Kedgeree”, een ontbijtgerecht uit de koloniale periode bestaande uit gerookte schelvis, gekookt ei en rijst en “Finnan Haddie”, een Schots traditioneel recept met gerookte schelvis die in melk wordt gestoofd.
In het Verenigd Koninkrijk wordt de gerookte haddock vaak gegeten tijdens religieuze vastendagen zoals Goede Vrijdag. Vis was vroeger een alternatief voor vlees op dagen dat gelovigen geen vlees mochten eten, en schelvis was een populaire keuze vanwege de beschikbaarheid en zijn smaak.
Nog een paar leuke Schelvisweetjes
Iemand met schelvisogen aankijken
Je hoorde vast wel al eens iemand de uitdrukking” met schelvisogen aankijken” gebruiken. Wist je dat dat komt omdat de vis zulke typerende ogen heeft? Schelvisogen zijn groot, bol, dof en glazig. Wanneer je iemand met schelvisogen aankijkt dan suggereert dat een emotieloze en ongeïnteresseerde aanblik.
Schelvis of scheldvis?
Ken je de Belgische stripreeks “de avonturen van Kuifje”? Ja? Dan ken je vast ook Kapitein Haddock? De stereotiepe vloekende zeebonk? Wel, als je zijn naam uit het Engels vertaalt naar het Nederlands, dan heet hij gewoon Kapitein “Schelvis”. Hoewel ze ‘m beter Scheldvis hadden kunnen noemen…
De “Duimafdruk van de duivel“
Schelvis heeft een opvallende zwarte vlek net boven de borstvinnen, die bekend staat als de “Duimafdruk van de duivel“. Volgens een oude legende zou de duivel een vingerafdruk op de vis hebben achtergelaten toen hij hem probeerde te vangen. Deze vlek is een belangrijk kenmerk dat de vis onderscheidt van andere vissen, zoals kabeljauw.