Winterpeen

Winterpeen – Wortels of peen is te koop in allerlei soorten en kleuren. Meestal in de oranje variant, soms in een ander kleurtje. Bospeen, waspeen en winterpeen. Deze laatste soort, de winterpeen, gaan we eens nader in het zonnetje zetten. De naam van de groente is wat misleidend, want ondanks dat winterpeen traditioneel vooral vaak in de winterse gerechten als hutspot wordt gebruikt, kun je het jaarrond kopen. De grote oranje wortels kun je uiteraard ook gebruiken om meer zomerse gerechten te bereiden of als onderdeel van bijvoorbeeld een mengsel wokgroente of in soepgroente. Weet jij het verschil tussen alle soorten peen?

Wat zijn wortels of penen?

Wortels of peen zijn groente die gekweekt worden, maar die verwant zijn aan de wilde peen. De eerste wortels werden in de 17e eeuw door de VOC in Nederland geïntroduceerd. Deze waren paars van kleur. Tegenwoordig zien we vooral oranje wortelen. Dit komt doordat de paarse wortels werden gekruist tot ze oranje ware. Het verhaal gaat dat dit werd gedaan voor het Huis van Oranje, als eerbetoon aan Willem van Oranje. Dit schijnt echter niet te kloppen. Uit onderzoek is gebleken dat er al eerder oranje wortels bestonden.

Als je op de markt, bij de groenteboer of supermarkt kijkt, dan zie je veel verschillende soorten wortels of peen liggen. Wat maakt winterpeen anders dan alle andere soorten? Het verschil tussen bos- en waspeen en winterpeen is om te beginnen het formaat. Bospeen wordt verkocht met het loof er nog aan, in bosjes dus. Waspeen zijn eigenlijk dezelfde wortels, alleen zijn deze van het loof ontdaan en geschoond. Ze worden per gewicht verkocht. Waspeen wordt ook wel ‘geschrapte wortelen’ genoemd.

Winterpenen zijn veel groter, steviger en vleziger dan bospeen en waspeen. De wortelen zijn fel oranje van kleur met een kern die wat lichter oranje is. Ze worden zonder loof verkocht. In tegenstelling tot wat de naam zegt, is winterpeen het hele jaar door verkrijgbaar in Nederland. De smaak van winterpeen is wat zoetig. Je kunt winterpeen zowel rauw als gekookt eten. Door het koken wordt de smaak van de winterpeen nog wat zoeter. Door de zoete smaak wordt winterpeen ook wel gebruikt in gebak of andere zoete gerechten.

Kopen en bewaren

Als je winterpeen koopt let er dan op dat deze vers is en stevig aanvoelen. Koop geen slappe, gerimpelde exemplaren. Je kunt winterpeen het beste niet in de koelkast bewaren, daar zijn ze maar kort houdbaar. Maar een te warme plek is ook niet ideaal. Het beste is om een temperatuur tussen de 12 en de 15 graden aan te houden. Je kunt ze dan zeker wel een aantal weken bewaren. Als je de wortels schoonmaakt, en in blokjes of schijfjes snijdt, en vervolgens een paar minuten blancheert, kun je ze ook bij -18 graden in de diepvries bewaren. In een goed afgesloten doosje of diepvrieszak blijven ze dan een jaar goed.

Recepten met winterpeen

Een klassiek Nederlands gerecht met winterpeen is natuurlijk hutspot. Maar er is meer. Je kunt deze wortelsoort ook prima verwerken in een ovenschotel, of in een soep. Of herinner je je dat konijn dat naar de bakker ging voor… worteltjestaart?