Zwitserse kazen – Bij Zwitserse kaas is het eerste waar je aan denkt ongetwijfeld Emmentaler, de kaas met de grote gaten. Maar er is meer! Naast de andere bekende soorten als Gruyère worden er heel veel heerlijke regionale Zwitserse kazen geproduceerd. Lekker Tafelen neemt je mee naar Zwitserland. Ontdek de Zwitsers!
Zwitserland, kaasland bij uitstek
Waar kun je, behalve in onze eigen vlakke Nederlandse polders met zijn uitgestrekte weilanden dan, nou beter koeien houden dan in de Alpen? Het verschil in landschap kan bijna niet groter, maar ook de alpenweiden lenen zich uitstekend voor het houden van koeien. In de zomer dan natuurlijk, in de winter ligt er meestal een pak sneeuw en zijn de alpenweiden het domein van de wintersporters. Maar in de zomer gebeurt het! Dan worden er hoog in de Zwitserse bergen verschrikkelijk lekkere kazen gemaakt. Deze traditie van kaasmaken dateert al van heel lang geleden. Volgens de geschiedenisboekjes werd er al in de eerste eeuw na Chr. kaas gemaakt op het grondgebied van het huidige Zwitserland. Later, zo rond het begin van de middeleeuwen werd er al kaas geproduceerd in het Emmentalgebried en in het toenmalige graafschap (nu district) Gruyère. De boeren hielden hier in de zomer de koeien op de alpenweiden. Deze werden daar uiteraard ook gemolken. Het was niet te doen om deze melk elke dag naar de bewoonde wereld te brengen om daar te verkopen. Een manier om er een houdbaar product van te maken is natuurlijk het maken van kaas. Deze kaas werd dan aan het eind van de zomer naar het dal gebracht. Zo ontstond er een traditie die uiteindelijk resulteerde in de huidige Zwitserse kazen. Tegenwoordig gaat dit alles natuurlijk op een moderne manier, maar het maken van heerlijke bergkazen doen de Zwitsers nog steeds.
Alpenkaas versus bergkaas
Veel Zwitserse kazen staan bekend als bergkazen. Daarnaast wordt er ook nog de benaming ‘alpenkaas’ gebruikt. Maar let op, bergkaas is niet altijd alpenkaas. Zwitserse alpenkaas wordt alleen gemaakt in de zomer en dat gebeurt in een alpenkaasmakerij op minimaal 1500 meter, hoog in de bergen dus, met melk van koeien die op die plek in de alpenweiden grazen. Deze alpenweiden staan vol gras waar kruiden en bloemen tussen groeien. Dit levert een kruidig smakende melk op, die direct na het melken tot kaas wordt verwerkt. Alleen als aan deze voorwaarden wordt voldaan mag een kaas alpenkaas heten. Bergkaas wordt het hele jaar door geproduceerd, dus ook als de koeien op stal staan in de winter en met hooi gevoerd worden. Een kaas mag zich ‘bergkaas’ noemen als het productieproces plaatsvindt op een plek vanaf 600 meter hoogte.
De belangrijkste soorten Zwitserse kazen
We gaan niet alle soorten Zwitserse kazen hier bespreken. Dan zitten we al snel op een stuk of 35 soorten, waarvan de meeste niet in Nederland te vinden zijn. We zetten de belangrijkste soorten, die ook in Nederland te koop zijn, voor je op een rijtje:
Wil je meer over deze kazen lezen, klik dan op de betreffende soort en je komt op een pagina met specifieke informatie over die kaas.
Zwitserse kazen in de keuken
Ben je ooit op wintersport geweest in Zwitserland? Dan ken je beslist de kaasfondue. Deze kaasfondue wordt sinds 1930 door de Schweizerische Käseunion gepromoot als hét Zwitsers nationaal gerecht. Vroeger was dit een manier om de restjes kaas die overbleven en uitgedroogd waren op te kunnen maken. Eten voor de armen dus. Tegenwoordig is er keus uit vele kaassoorten en is de kaasfondue, onder andere door de toevoeging van wijn bij de bereiding, een veel luxer gerecht. Wist je dat je heel makkelijk zelf een lekkere Zwitserse kaasfondue kunt samenstellen? Naast de fondue is er nog een nationaal Zwitsers gerecht dat met kaas wordt gemaakt. En dat is natuurlijk de raclette. Er wordt kaas verkocht onder de naam ‘raclettekaas’. Dit is echter geen beschermde naam, dus eigenlijk geen specifieke kaassoort, maar kaas die wordt gebruikt voor het bereiden van het gerecht ‘raclette’. Behalve voor het bereiden van deze twee gerechten kun je de Zwitserse kazen uiteraard ook inzetten voor het bereiden van andere gerechten. De kazen smelten goed, dus gebruik ze eens in je ovenschotels. Vooral in gerechten waarin ook aardappels verwerkt zijn zullen deze kazen goed tot hun recht komen. Maar ook een ham-kaas tosti met een Zwitser in plaats van Goudse is heerlijk! Vergeet vooral ook niet eens te kiezen voor een kaasplankje met Zwitserse bergkazen. Het is eens iets heel anders dan het bekende kaasplankje, waarop meestal de zachte kazen de boventoon voeren. Een glas frisse witte wijn erbij en je hebt een Zwitsers feestje!
De lekkerste recepten met Zwitserse kazen
We schreven het hierboven al een keer, met de Zwitsers is het heerlijk koken! Natuurlijk hebben we fonduerecepten voor je, en ook de raclette ontbreekt niet.
Zwitserse aardappelschotel; met gevulde tomaten en Emmentaler
Heb je zin in een vegetarische ovenschotel? Maak eens een Zwitserse aardappelschotel. Een 'wereldgerecht' dat niet in een doosje te koop is!
Zwitserse kaasfondue, met een Frans tintje
Kant-en-klaar kaasfondue kopen? Dat kan. Maar een Zwitserse kaasfondue zelf maken is echt lekkerder en je kunt daardoor verrassen met smaak!
Lasagne met asperges en Appenzeller
Deze lasagne met asperges en Appenzeller kaasragout is eens een heel andere manier van asperges eten. Dit is absoluut comfortfood!
Spitskool gratin met kwarteleitjes; Verrassend anders
Serveer spitskool eens verrassend anders. Met smaakmakers als, gruyère en kwarteleitjes zet je echt iets lekkers op tafel. Spitskoolgratin met kwarteleitjes
Kaasfondue met 3 soorten Zwitserse kaas
Kaasfonduen is eenvoudig genieten van een heerlijke maaltijd. Een kaasfondue met 3 soorten kaas maken we uiteraard met Zwitserse kazen.
Snelle kaasfondue met Vacherin Mont d’Or
Een heerlijke en snelle kaasfondue maak je met (Vacherin) Mont d’Or. Lekker als maaltijd met een salade maar ook lekker op de borreltafel.
