Zwitserse kazen – Bij Zwitserse kaas is het eerste waar je aan denkt ongetwijfeld Emmentaler, de kaas met de grote gaten. Maar er is meer! Naast de andere bekende soorten als Gruyère, worden er heel veel heerlijke regionale Zwitserse kazen geproduceerd. Lekker Tafelen neemt je mee naar Zwitserland. Ontdek de Zwitsers!
Zwitserland, kaasland bij uitstek
Waar kun je, behalve in onze eigen vlakke Nederlandse polders met zijn uitgestrekte weilanden dan, nu beter koeien houden dan in de Alpen? Het verschil in landschap kan bijna niet groter, maar ook de alpenweiden lenen zich uitstekend voor het houden van koeien. In de zomer dan natuurlijk, in de winter ligt er meestal een pak sneeuw en zijn de alpenweiden het domein van de wintersporters. Maar in de zomer gebeurt het! Dan worden er hoog in de Zwitserse bergen verschrikkelijk lekkere kazen gemaakt. Die traditie van kaasmaken dateert al van heel lang geleden. Volgens de geschiedenisboekjes werd er al in de eerste eeuw na Christus kaas gemaakt op het grondgebied van het huidige Zwitserland. Later, zo rond het begin van de middeleeuwen, werd er al kaas geproduceerd in het Emmentalgebried en in het toenmalige graafschap (nu district) Gruyère. De boeren hielden hier in de zomer de koeien op de alpenweiden. Die koeien werden daar uiteraard ook gemolken. Het was niet te doen om de melk elke dag naar de bewoonde wereld te brengen om daar te verkopen. Een manier om er een houdbaar product van te maken is natuurlijk het maken van kaas. De kaas werd dan aan het eind van de zomer naar het dal gebracht. Zo ontstond er een traditie die uiteindelijk resulteerde in de huidige Zwitserse kazen. Tegenwoordig gaat dit alles natuurlijk op een moderne manier, maar het maken van heerlijke bergkazen doen de Zwitsers nog steeds.
Alpenkaas versus bergkaas
Veel Zwitserse kazen staan bekend als bergkazen. Daarnaast wordt er ook nog de benaming ‘alpenkaas’ gebruikt. Maar let op, bergkaas is niet altijd alpenkaas. Zwitserse alpenkaas wordt alleen gemaakt in de zomer en dat gebeurt in een alpenkaasmakerij op minimaal 1500 meter, hoog in de bergen dus, met melk van koeien die op die plek in de alpenweiden grazen. Die alpenweiden staan vol gras waar kruiden en bloemen tussen groeien. Dit levert een kruidig smakende melk op, die direct na het melken tot kaas wordt verwerkt. Alleen als aan die voorwaarden wordt voldaan mag een kaas alpenkaas heten. Bergkaas wordt het hele jaar door geproduceerd, dus ook als de koeien op stal staan in de winter en met hooi gevoerd worden. Een kaas mag zich ‘bergkaas’ noemen als het productieproces plaatsvindt op een plek vanaf 600 meter hoogte.
De belangrijkste soorten Zwitserse kazen
We gaan niet alle soorten Zwitserse kazen hier bespreken. Dan zitten we al snel op een stuk of 35 soorten, waarvan de meeste niet in Nederland te vinden zijn. We zetten de belangrijkste soorten, die ook in Nederland te koop zijn, voor je op een rijtje:
Wil je meer over de kazen lezen, klik dan op de betreffende soort en je komt op een pagina met specifieke informatie over die kaas.
Zwitserse kazen in de keuken
Ben je ooit op wintersport geweest in Zwitserland? Dan ken je zeker de kaasfondue. De kaasfondue wordt sinds 1930 door de Schweizerische Käseunion gepromoot als hét Zwitsers nationaal gerecht. Vroeger was dit een manier om de restjes kaas die overbleven en uitgedroogd waren op te kunnen maken. Eten voor de armen dus. Tegenwoordig is er keus uit heel veel kaassoorten en is de kaasfondue, onder andere door de toevoeging van wijn bij de bereiding, een veel luxer gerecht. Wist je dat je heel makkelijk zelf een lekkere Zwitserse kaasfondue kunt samenstellen? Naast de fondue is er nog een nationaal Zwitsers gerecht dat met kaas wordt gemaakt. En dat is natuurlijk de raclette. Er wordt kaas verkocht onder de naam ‘raclettekaas’. Dit is echter geen beschermde naam, dus eigenlijk geen specifieke kaassoort, maar kaas die wordt gebruikt voor het klaarmaken van het gerecht ‘raclette’. Behalve voor het maken van die twee gerechten kun je de Zwitserse kazen uiteraard ook inzetten voor het maken van andere gerechten. De kazen smelten goed, dus gebruik ze eens in je ovenschotels. Vooral in gerechten waarin ook aardappels verwerkt zijn zullen de kazen goed tot hun recht komen. Maar ook een ham-kaas tosti met een Zwitser in plaats van Goudse is heerlijk! Vergeet vooral ook niet eens te kiezen voor een kaasplankje met Zwitserse bergkazen. Het is eens iets heel anders dan het bekende kaasplankje, waarop meestal de zachte kazen de boventoon voeren. Een glas frisse witte wijn erbij en je hebt een Zwitsers feestje!
De lekkerste recepten met Zwitserse kazen
We schreven het hierboven al een keer, met de Zwitsers is het heerlijk koken! Natuurlijk hebben we fonduerecepten voor je, en ook de raclette ontbreekt niet.
Zwitserse kaasfondue, met een Frans tintje
Kant-en-klaar kaasfondue kopen? Dat kan. Maar een Zwitserse kaasfondue zelf maken is echt lekkerder en je kunt daardoor verrassen met smaak!
Check het recept of lees de infoKaasfondue met 3 soorten Zwitserse kaas
Kaasfonduen is eenvoudig genieten van een heerlijke maaltijd. Een kaasfondue met 3 soorten kaas maken we uiteraard met Zwitserse kazen.
Check het recept of lees de infoCroute au fromage: brood met een smeuïg kaaskorstje
Een heel simpel gerecht: een broodje kaas uit de oven, maar toch nét even anders. De Croute au fromage is een stevige lunch voor 2 personen.
Check het recept of lees de infoKaas
Kaas recepten, de handigste tips en de leukste verhalen over kaas vind je op Lekker Tafelen. Ontdek hoe kaas je leven mooier maakt!