Hoe wordt een speculaasplank gebruikt ?

Hoe wordt een speculaasplank gebruikt? – Voor het maken van speculaas wordt een zogeheten koekplank gebruikt, langzaamaan is deze naam veranderd in speculaasplank.

Oude geschiedenis

De koekplank kent al een oude geschiedenis, de oudst bekende koekplank in Nederland stamt al uit de 16e eeuw, maar vooral in de 17e en 18e eeuw was het uitsnijden van hout tot een koekplank een vakmanschap die door vele lieden werd uitgevoerd, de bakker maakte ze vaak zelf, maar ook de marskramers verdiende een centje bij met het uitsnijden van hout. Slechts enkele maakte er hun beroep van en deze vormsnijders hadden dan ook vaak een eigen modellenboek met hierin de meest nauwkeurige prenten.

Planken met een verhaal

De planken werden gemaakt van het hout van fruitbomen en met de hand uitgesneden. Vaak werden de koekplanken gebruikt om prenten te maken die een beeld gaven van wat er in de maatschappij speelde, een impressie van het leven van alledag. Tegenwoordig kennen we vooral de molentjes, de speculaasmannetjes en vrouwtjes en de diverse diervormen, maar weet u nog een plank uit vorige eeuwen te bemachtigen dan zult u zien dat de prenten zo nauwkeurig zijn uitgesneden dat zij gewoon een verhaal vertellen. Zo liet de bakker zijn politieke voorkeur zien op zijn koekjes en werden nieuwe uitvindingen gebruikt om een koekplank van te maken.

De plank en speculaas

Dat de koekplank een connectie heeft met speculaas komt waarschijnlijk voort uit het feit dat het latijnse woord voor spiegelbeeld “speculum” is, de prenten werden door middel van de plank uiteraard in spiegelbeeld afgedrukt en daar is dan al snel de link gelegd met speculaas.

Vandaag de dag is een speculaasplank in vele kookwinkels of bij molens te verkrijgen en ze zijn zeker de moeite van het aanschaffen waard, want wat is het leuk om zelf je eigen speculaasjes te maken. Ook op rommelmarkten komen we nog al eens wat koekplanken tegen, let hierbij altijd op dat het om een koekplank gaat die geschikt is voor het maken van speculaasjes, juist omdat het al zo’n oud gebruiksvoorwerp is worden de koekplanken ook wel gebruikt ter decoratie vaak zit er dan een laagje vernis of beits over en dat maakt hem ongeschikt om met etenswaren te gebruiken.

Hoe een speculaasplank te gebruiken

Het werken met een speculaasplank is niet moeilijk maar geeft uw koekje wel net iets extra’s, hier vind u een goed recept voor speculaas en hieronder laat ik u zien hoe u met behulp van de speculaasplank zelf de meest fraaie koekjes maakt.

Smeer voor gebruik uw koekplank altijd even in met wat olie, dit maakt het lossen van de speculaas een stuk makkelijk, u kunt hiervoor ook een klein beetje bloem gebruiken. Neem een deel van het deeg en kneed dit even door tot een bal, leg de deegbal op de koekplank.

Druk het deeg aan in de vorm, dit kan door er met een deegroller over te rollen, maar u kunt het ook heel goed met uw duim flink aandrukken. Neem vervolgens een scherp mes en snijd het overtollig deeg eraf.

Tik nu stevig met de vorm op uw werkblad en uw speculaasfiguur zal vanzelf loslaten. Leg de speculaaspop op een bakplaat, en ga op dezelfde manier verder met de volgende.