Soorten garnalen – Garnalen bestaan er in allerlei soorten en maten. Als je wel eens in een vishandel komt heb je ze ongetwijfeld zien liggen, variërend van de kleine, grijsbruine Hollandse of grijze garnaal, tot de grote garnalen uit tropische wateren. Ze komen uit zout water of uit zoet water. En ze worden in het wild gevangen, maar ook gekweekt. Er zijn zoveel soorten dat je al snel door de bomen het bos niet meer ziet. Hier vind je wat informatie over de verschillende soorten garnalen op een rij. Zo weet jij wat je eet!
Soorten garnalen
Er bestaan meer dan driehonderd soorten garnalen die eetbaar zijn. Maak je geen zorgen, die worden hier niet allemaal besproken. Je vindt hier alleen de soorten die in Nederland het meest verkocht en gegeten worden.
Hollandse garnalen
De Hollandse garnaal, in België de grijze garnaal genoemd, zijn kleine grijsbruine koud water garnalen. Ze worden over het algemeen niet groter dan een centimeter of 8. Hollandse garnalen worden gevangen langs onze eigen Noordzeekust, en dat maakt ze een uniek Hollands lokaal product. Na de vangst worden ze aan boord al gekookt. Dit maakt de garnalen langer houdbaar. Dit is nodig omdat zo’n 85% van de Hollandse garnalen per vrachtwagen naar een lagelonenland, meestal Marokko, wordt vervoerd om daar in grote pelstations met de hand gepeld te worden. Vroeger gebeurde dit als ’thuiswerk’ in Nederland. Omdat er tegenwoordig andere hygiëne-eisen worden gesteld, is die manier van pellen niet meer mogelijk. Het is blijkbaar goedkoper de garnalen op en neer te rijden naar Marokko, dan om hier een pelstation in te richten. Na het pellen komen de garnalen dus terug naar Nederland, om uiteindelijk hier in de winkel te belanden. Het grootste deel van de Hollandse garnalenvangst wordt gepeld verkocht. Deze garnalen zijn vooral in Nederland en België populair, in veel landen trekken ze er hun neus voor op. Meestal wordt de voorkeur gegeven aan de grotere soorten garnalen.
De smaak van Hollandse garnalen is romig en een beetje zoetig. De structuur is stevig. Als je gepelde Hollandse garnalen koopt zijn deze dus al gekookt. Dat betekent dat je ze direct in een salade of iets dergelijks kunt verwerken. Ga je de garnalen in een warm gerecht verwerken, voeg ze dan pas op het laatst toe en verwarm ze slechts heel even mee.
Noorse garnalen
Deze koud water garnalen worden gevangen in de noordelijke Atlantische Oceaan. Ze worden ook wel Noordse garnalen genoemd. De Noorse garnaal is wat groter dan de Hollandse garnaal. Het formaat dat de garnalen bereiken tijdens de groei is afhankelijk van de watertemperatuur, hoe hoger de temperatuur, hoe groter de garnalen kunnen worden. Deze garnalen zijn ook wat meer oranjeroze van kleur. Na het verhitten van de garnalen zijn ze fel roze van kleur. Ook deze garnalen worden meestal al aan boord bewerkt en dus gekookt in de handel gebracht. Je kunt deze garnaal dus direct verwerken in koude gerechten. Als je deze garnaal in een warm gerecht wilt gebruiken, verwarm ze dan alleen op het laatst even mee om te voorkomen dat ze droog en taai worden. Dat laatste geldt eigenlijk voor alle soorten garnalen. De smaak van Noorse garnalen is fris, de structuur wat vlezig.
Roze garnalen
Deze garnaal wordt vaak verward met de Noorse garnaal. Ook deze garnalen zijn niet zo groot. Ze worden gevangen in de kustgebieden van Zuid-Amerika en Azië. Na de vangst worden ze direct gepeld en ingevroren. In Europa worden ze dus alleen als diepvriesgarnalen verkocht. De smaak van de roze garnaal is licht zout. Ze zijn opvallend gekromd en hebben een kenmerkend roze kleur. Doordat deze garnalen relatief klein zijn, en ze dus een korte bereidingstijd hebben, zijn ze heel geschikt om te verwerken in een wok- of pastagerecht.
Argentijnse garnalen
Zoals te verwachten worden Argentijnse garnalen gevangen voor de Argentijnse kust. De garnalen worden gevist in een door de Argentijnse overheid aangewezen gebied door een beperkt aantal vaartuigen, tijdens variabele visseizoenen. Argentijnse garnalen worden alleen in het wild gevangen. Het betreft hier een koud water garnaal, die al voor het koken een dieprode kleur heeft. Ze worden meestal direct na het vangen, nog op het schip ingevroren. Dat betekent dat ze in Europa meestal als diepvries garnalen worden verkocht.
De smaak van de Argentijnse garnaal is licht zoutig en wordt door kenners beschouwd als de lekkerste garnalensoort. De structuur van deze garnaal is zacht. Ze zijn dus niet zo geschikt om te verwerken in gerechten die langer verwarmd worden. Daarvoor kies je beter een van de steviger soorten garnalen.
Black Tigers
Een veel verkochte soort in Nederland en België is de Black Tiger garnaal, in het Nederlands de zwarte tijgergarnaal genoemd. De naam Black Tiger komt van de zwarte streepjes op het pantser. Het betreft hier grote garnalen die in zout water leven. Veel Black Tiger garnalen worden diepgevroren uit Azië geïmporteerd. Deze grote tropische garnalen zijn erg populair. Dat betekent dat met de vangst van de wilde soort niet aan alle vraag voldaan kan worden. Om dit probleem op te lossen worden er in aquacultuurfarms in het Zuidoosten van Azië op grote schaal Black Tigers gekweekt. Het formaat van Black Tiger garnalen kan behoorlijk variëren, er zijn kleintjes van een centimeter of 8, maar ook enorme exemplaren van 40 cm zijn niet ongewoon. Deze garnalen worden ook op de markt gebracht onder de naam gamba’s. Gamba’s worden verkocht met kop.
Black Tiger garnalen hebben een dikke, harde schaal. Harder dan de meeste andere soorten garnalen. De smaak van de ze garnalen is licht zoetig, de structuur vlezig. Rauw zijn de garnalen donkergrijs, met de kenmerkende zwarte strepen. Na het verhitten krijgen de garnalen een oranjerode kleur.
Vannamei garnalen
Ook de Vannamei, in het Nederlands witpootgarnaal, is een soort die in Europa veel verkocht wordt. De Vannamei garnaal is een tropische, grote, grijze garnaal. Ze leven in zout water. Als de garnalen onder ideale omstandigheden kunnen groeien worden ze ongeveer 20 cm. De Vannamei wordt wel in het wild gevangen, maar net als bij de Black Tiger garnaal is de vraag groter dan het aanbod en worden ook deze garnalen meestal gekweekt in aquacultuur farms rond de evenaar. De kweek van witpootgarnalen gebeurt op een intensievere wijze dan die van de Black Tigers. De productie ligt hierdoor hoger en de prijs dus lager dan die van de Black Tiger garnalen. Ook de Vanamei garnalen worden, net als andere soorten garnalen, ook wel verkocht als gamba’s.
Rauw zijn de Vannamei garnalen grijs van kleur. Tijdens het koken verandert de grijze kleur in oranjerood. De smaak van deze garnaal is zoetig, de structuur is vlezig.
Gamba of scampi, wat is het verschil?
Er bestaat nogal wat verwarring over het verschil tussen scampi (enkelvoud scampo) en gamba’s. Het probleem zit hem vooral in de vertaling uit diverse talen en het feit dat de termen niet in elk land voor dezelfde soorten garnalen worden gebruikt. Gamba is het Spaanse woord voor een grote garnaal. In Nederland en België wordt het woord Gamba echter gebruikt voor grote, tropische garnalen die met de kop er nog aan verkocht worden. Dit kunnen verschillende soorten garnalen zijn, zoutwatergarnalen of zoet watergarnalen. Wordt dezelfde garnaal op de markt gebracht zonder kop, dan heet hij ineens scampi.
Garnalen; de lekkerste tips & recepten
Garnalen, de vele soorten en maten maken het kiezen niet altijd even makkelijk. Wij hebben de belangrijkste feiten op een rijtje gezet!
