Cranberry’s; van zuur naar zoet! – Je ziet verse cranberry’s vooral in de herfst en de winter in de winkels liggen. Je kent ze waarschijnlijk van de flessen sap, het sausje of de compote bij wild. Toch kun je veel meer doen met deze mooie, rode bes. Solo, of gemengd met ander fruit, de mogelijkheden met dit fruit zijn groot. Daarnaast zijn ze ook nog eens supergezond. We vertellen je wat meer over de cranberry!
Cranberry’s, wat zijn dat nou precies?
Cranberry’s zijn ovale, bessen met een rode kleur die varieert van heel licht rood, tot heel donker rood. De Cranberry is in Nederland ook bekend onder de naam grote veenbes, en ook wel als lepeltjesheide. Deze plant is hier een exoot en komt in Nederland weinig voor. Eigenlijk alleen op Terschelling en Vlieland en sporadisch op wat plekken in Drenthe. Oorspronkelijk komen de bessen uit Noord-Amerika. Het verhaal gaat dat er in 1845 een vat cranberry’s aanspoelde op Terschelling, dat vervolgens door de jutter die het gevonden had in de duinen werd achtergelaten. De man dacht een vat vol drank te hebben gevonden. Toen hij constateerde dat het om bessen ging, liet hij ze liggen. Hierdoor kon de soort zich op Terschelling en uitzaaien. Later werden daar levende planten gevonden. Inmiddels zijn er op Vlieland grote velden cranberry’s in de duinen. De pluk van deze bessen is verpacht aan een bedrijf. De cranberry’s die je in zakjes in de winkel ziet zijn gecultiveerde, geteelde bessen. Vooral in Canada en de Verenigde Staten worden veel cranberry’s geteeld. Inmiddels worden er, vooralsnog op kleine schaal, ook in Nederland, op andere plaatsen dan de Waddeneilanden cranberry’s geteeld. Dit gebeurt onder andere in de Krimpenerwaard.
Gebruik in de keuken
Zoals al eerder gezegd, deze bessen zijn vreselijk zuur. Je zult er niks van krijgen als je ze rauw eet, maar lekker is anders. Dat wordt een ander verhaal als je ze gaat koken of stoven met wat suiker of een andere zoetstof. Daarmee maak je de zure cranberry’s heerlijk zoet. Een cranberrycompote is een fantastische combinatie met wild of ander warm vlees. Ook bij gevogelte als fazant of patrijs zijn ze heerlijk. En vergeet ook vooral de kalkoen met kerst niet. Dat potje cranberrycompote uit de supermarkt laat je natuurlijk wel staan dan. Je maakt het heel makkelijk zelf en helemaal aangepast aan jouw smaak. Je kunt dan kiezen voor een compote van alleen cranberry’s, maar ze combineren ook heel goed met andere fruitsoorten. Denk aan (wat zoetere) appels, blauwe bessen of frambozen. Dan hoef je ook minder suiker toe te voegen.
Naast serveren bij je warme maaltijd kun je er ook heerlijke andere dingen mee doen. Ook in een taart of een cake doen ze het prima, of als ingrediënt in desserts. Er worden in Nederland ook gedroogde exemplaren verkocht. Deze zijn wel wat gezoet. Dat maakt ze lekker om zo te eten, maar ook in een salade kunnen ze heel goed als zoete tegenhanger van bijvoorbeeld hartige kaas fungeren.
Kopen en bewaren
Verse cranberry’s zijn in Nederland jaarrond te koop. Ze worden voornamelijk geïmporteerd uit Noord-Amerika. Als je ze gaat kopen, let er dan op dat ze er glad en glanzend uitzien, en stevig aanvoelen. Laat zachte, gerimpelde bessen liggen. De zakjes of schaaltjes bessen zijn meestal een week tot twee weken houdbaar. Bewaar ze in de groentelade van de koelkast. Je kunt ze ook heel goed invriezen. In een afgesloten doosje of zakje kun je ze dan een jaar bewaren.
Superfood?
Behalve dat ze, na verwerking dan, erg lekker zijn, willen we ook niet onvermeld laten dat cranberry’s heel erg gezond zijn. Vaak worden ze benoemd als een superfood. Of dat een juiste term is weten we niet. Maar ze bevatten wel heel veel vitaminen en mineralen. Vroeger werden er dan ook op lange zeereizen vaten met cranberry’s meegenomen. Doordat de bessen onder andere heel veel vitamine C bevatten, waren ze een uiterst probaat middel om scheurbuik te voorkomen. Er sloeg ongetwijfeld wel eens een vat overboord en zo kwam waarschijnlijk ook dat aangespoelde vat op Terschelling terecht. Van scheurbuik hebben we tegenwoordig geen last meer. Maar inmiddels worden cranberry’s onder andere ingezet om blaasproblemen te genezen.
Recepten voor gebak en desserts
Natuurlijk delen we ook onze recepten met cranberry’s met je. We beginnen met de lekkerste gebakrecepten en desserts.
Gebakken rijstepap met lekker veel fruit
Gebakken rijstepap is een heerlijk warm dessert. Vul de rijstepap met fruit uit het seizoen. I.p.v. cranberry's kun je dus aardbeien nemen.
Cranberry koek
Lekker voor bij de koffie of een high tea. Cranberry koek is zo lekker door het wat zoete beslag in combinaties met de zurige cranberry's.
Appeltaart met verse cranberry’s – Doe eens iets anders met appeltaart!
Doe eens iets anders met appeltaart! Bak deze appeltaart met verse cranberry's. Een koekjesdeeg met cakebeslag en veel vers fruit.
Tulband met cranberry’s, sinaasappel en witte chocolade
Een tulband die, bestrooid met poedersuiker, ook een echt winterse uitstraling heeft. Tulband met cranberry's voor de feestdagen.
Recepten voor compotes
Bij cranberry’s denk je natuurlijk ook aan wildrecepten. Wild en cranberry is een klassieke combinatie. Dus onze recepten voor cranberrycompote en variaties hierop vind je hier onder!
Gestoofde appeltjes met verse cranberry’s
Gestoofde appeltjes met verse cranberry's, een heerlijk bijgerecht bij een feestelijk etentje, bij een stukje vlees of als toetje!
Cranberrycompote; lekker met vlees en wild
Cranberrycompote, heerlijk bij vlees, wild en gevogelte. Maar ook bij een appelpunt met een bolletje roomijs!
Cranberrycompote met blauwe bessen
Cranberrycompote met blauwe bessen, een lekker bijgerechtje. Bij een stukje wild of vlees, maar ook lekker in de yoghurt of over het ijs!
Diversen
Je kunt cranberry’s ook gebruiken voor een dessertsaus, een heerlijke cocktail en ja zelfs in salades.
Mojito van cranberry, feestcocktail voor bij het aperitief
De ultieme opener voor een gezellig diner. Ontvang je gasten relaxed en praat lekker even bij onder het genot van deze mojito van cranberry.
Camembert uit de oven met cranberries, noten en honing
Camembert uit de oven is een perfect recept voor de feestdagen. Een voorgerecht voor kerst of als hapje bij de jaarwisseling.
Gladde cranberrysaus – ook als jam te gebruiken
Deze cranberrysaus is eenvoudig te maken en heerlijk zacht van smaak. Niet dat bijtende zure, en ook niet dat mierzoete. Precies goed dus.
Coleslaw met amandelen en cranberry’s
Wist jij dat Coleslaw van oorsprong een Nederlands gerecht is, en dat je coleslaw ook heel goed kunt serveren op een broodje pulled pork?
