Cranberry’s; van zuur naar zoet! – Je ziet verse cranberry’s vooral in de herfst en de winter in de winkels liggen. Je kent ze waarschijnlijk van de flessen sap, het sausje of de compote bij wild. Toch kun je veel meer doen met die mooie, rode bes. Solo, of gemengd met ander fruit, de mogelijkheden met dit fruit zijn groot. Daarnaast zijn ze ook nog eens supergezond. Hier lees je wat meer over de cranberry!
Cranberry’s, wat zijn dat nu precies?
Cranberry’s zijn ovale, bessen met een rode kleur die varieert van heel licht rood, tot heel donkerrood. De Cranberry is in Nederland ook bekend onder de naam grote veenbes, en ook wel als lepeltjesheide. De plant is hier een exoot en komt in Nederland weinig voor. Eigenlijk alleen op Terschelling en Vlieland en sporadisch op wat plekken in Drenthe. Oorspronkelijk komen de bessen uit Noord-Amerika. Het verhaal gaat dat er in 1845 een vat cranberry’s aanspoelde op Terschelling, dat vervolgens door de jutter die het gevonden had in de duinen werd achtergelaten. De man dacht een vat vol drank te hebben gevonden. Toen hij ontdekte dat het om bessen ging, liet hij ze liggen. Hierdoor kon de soort zich op Terschelling uitzaaien. Later werden daar levende planten gevonden. Inmiddels zijn er op Vlieland grote velden cranberry’s in de duinen. De pluk van de bessen is verpacht aan een bedrijf. De verse cranberry’s die je in zakjes in de winkel ziet zijn gecultiveerde, geteelde bessen. Vooral in Canada en de Verenigde Staten worden veel cranberry’s geteeld. Inmiddels worden er, vooralsnog op kleine schaal, ook in Nederland, op andere plaatsen dan de Waddeneilanden cranberry’s geteeld. Dit gebeurt onder andere in de Krimpenerwaard.
Het gebruik in de keuken
Zoals al eerder gezegd, de verse bessen zijn vreselijk zuur. Je zult er niets van krijgen als je ze rauw eet, maar lekker is anders. Dat wordt een ander verhaal als je de verse cranberry’s gaat koken of stoven met wat suiker of een andere zoetstof. Daarmee maak je de zure cranberry’s heerlijk zoet. Een cranberrycompote is een fantastische combinatie met wild of ander warm vlees. Ook bij gevogelte als fazant of patrijs zijn ze heerlijk. En vergeet ook vooral de kalkoen met kerst niet. Dat potje cranberrycompote uit de supermarkt laat je natuurlijk wel staan dan. Je maakt het heel makkelijk zelf en helemaal aangepast aan jouw smaak. Je kunt dan kiezen voor een compote van alleen cranberry’s, maar ze combineren ook heel goed met andere fruitsoorten. Denk aan (wat zoetere) appels, blauwe bessen of frambozen. Dan hoef je ook minder suiker toe te voegen.
Naast serveren bij je warme maaltijd kun je er ook heerlijke andere dingen mee doen. Ook in een taart of een cake doen ze het prima, of als ingrediënt in desserts. Er worden in Nederland ook gedroogde exemplaren verkocht. Die zijn wel wat gezoet. Dat maakt ze lekker om zo te eten, maar ook in een salade kunnen ze heel goed als zoete tegenhanger van bijvoorbeeld hartige kaas gebruikt worden.
Hoe kun je cranberry’s het beste bewaren?
Verse cranberry’s zijn in Nederland jaarrond te koop. Ze worden voornamelijk geïmporteerd uit Noord-Amerika. Als je ze gaat kopen, let er dan op dat ze er glad en glanzend uitzien, en stevig aanvoelen. Laat zachte, gerimpelde bessen liggen. De zakjes of schaaltjes bessen zijn meestal een week tot twee weken houdbaar. Bewaar ze in de groentelade van de koelkast. Je kunt ze ook heel goed invriezen. In een afgesloten doosje of zakje kun je ze dan een jaar bewaren.
Zijn cranberry’s een superfood?
Behalve dat ze, na verwerking dan, erg lekker zijn, mag ook niet onvermeld blijven dat cranberry’s heel erg gezond zijn. Vaak worden ze benoemd als een superfood. Of dat een juiste term is? Geen idee. Maar ze bevatten wel heel veel vitaminen en mineralen. Vroeger werden er dan ook op lange zeereizen vaten met cranberry’s meegenomen. Doordat de bessen onder andere heel veel vitamine C bevatten, waren ze een uiterst probaat middel om scheurbuik te voorkomen. Er sloeg ongetwijfeld wel eens een vat overboord en zo kwam waarschijnlijk ook dat aangespoelde vat op Terschelling terecht. Scheurbuik komt tegenwoordig eigenlijk niet meer voor. Maar inmiddels worden cranberry’s onder andere ingezet om blaasproblemen te genezen.
Recepten voor gebak en desserts
Natuurlijk krijg je ook de beste recepten met cranberry’s. Te beginnen met de lekkerste gebakrecepten en desserts.
Laagjesdessert met cranberrycompote
Een feestelijk toetje, maar niet te moeilijk? Maak eens een laagjesdessert met cranberrycompote en mascarponeroom. Succes verzekerd!
Appel crumble met abrikozen, cranberry’s en Licor 43
Het serveren van deze appel crumble voelt en ruikt als het serveren van een warme-, vers gebakken appeltaart. Lekker vers fruit als dessert.
Appeltaart met verse cranberry’s
Doe eens iets anders met appeltaart! Bak deze appeltaart met verse cranberry's. Een koekjesdeeg met cakebeslag en veel vers fruit.
Tulband met cranberry’s, sinaasappel en witte chocolade
Een tulband die, bestrooid met poedersuiker, ook een echt winterse uitstraling heeft. Tulband met cranberry's voor de feestdagen.
Recepten voor compotes
Bij cranberry’s denk je natuurlijk ook aan wildrecepten. Wild en cranberry is een klassieke combinatie. Dus onze recepten voor cranberrycompote en variaties hierop vind je hier onder!
Diversen
Je kunt cranberry’s ook gebruiken voor een dessertsaus, een heerlijke cocktail en ja, zelfs in salades en ovenschotels.
Zuurkoolschotel met Friese worst
Een gerecht met een echt Fries tintje, en met verrassende ingrediënten. Dat is de zuurkoolschotel met droge Friese worst, én cranberry's.
Spruitjes met cranberry’s en geitenkaas; uit de oven
Dit bijgerecht is heerlijk bij een stukje vlees of wild. Spruitjes met cranberry's en geitenkaas passen dus prima in een feestdagenmenu!
Mocktail van cranberry’s met sinaasappel en kaneel
Maak zelf een heerlijke basissiroop en je serveert in no-time een geweldige mocktail van cranberry's met sinaasappel en kaneel.
Halve peer met gorgonzola, walnoten en gedroogde cranberry’s
Steel de show met een makkelijk en geweldig lekker voorgerecht van een halve peer met gorgonzola, walnoten en gedroogde cranberry's.
Exotisch fruit; lekker vers fruit uit de tropen
Exotisch fruit is een mooie aanvulling op lokaal fruit. Maar hoe gek is het dat bananen (geïmporteerd) het meest gegeten fruit van NL zijn?
