Jam maken; waardevolle knutsel minuutjes in de keuken

Jam maken; waardevolle knutsel minuutjes in de keuken – Jam! Na het uitslaan van de wekker en het afronden van alle dagelijkse ochtendrituelen is het een feest om aan de ontbijttafel een boterham met jam aan te treffen. Men noemt ons Nederlanders wel eens kaaskoppen, maar ik zou toch wel eens willen peilen wat nou echt de topper is bij het Nederlandse ontbijt. Eten jullie jam of eten jullie kaas? Laat het hieronder in het reactieformulier even horen!

Maar dan is er nog iets wat ik even kwijt wil. Want jam is niet gewoon jam. Nee echt, er zitten enorme verschillen in de potjes jam die onze ontbijttafel sieren. Wij Nederlanders worden bijvoorbeeld blij van een gemiddeld hotelbuffet. Zo’n buffet waar iedereen half wakker zijn kostje bij elkaar scharrelt en nog drie keer terug gaat naar het buffet. Simpelweg omdat we dan de tijd hebben om uitgebreid te ontbijten. Op datzelfde buffet kom ik toch echt heel regelmatig van die kuipjes jam tegen die wat mij betreft geen jam mogen heten. Eén of andere geleiachtige massa wordt uit zo’n kuipje op een croissantje geschraapt en dat noemen veel mensen genieten van jam. Ik vind het altijd jammer dat hotels zich daarin niet willen onderscheiden. Echt, ik zou blij verrast zijn als ik er eens een pot huisgemaakte jam tegenkwam van een hobbyist om de hoek. En mochten ze daar, om welke voedselveiligheidsredenen dan ook, niet voor willen kiezen, dan zijn er echt betere varianten dan die cupjes die ook nog eens heel slecht zijn voor het milieu. Tot zover even mij frustratie over wat wij allemaal jam willen noemen.

Zelf jam maken

Je voelde hem ongetwijfeld al aankomen. Jam moet je zelf maken. Oké, we brengen er een kleine nuance in…. jam mag je zelf maken. Stimuleren doen we dat wel, want jouw eigen jammetje is echt al gauw lekkerder dan de jam die we kant-en-klaar in potten kopen. Los van dat feit is jouw fantasie waarschijnlijk ook een stuk groter. Met één simpel basisrecept dat JAM heet, kun je je fantasie helemaal op hol laten slaan. Talloze variaties zijn mogelijk en zodra je je eigen favoriet echt gevonden hebt en dat ook aan je gasten voor gaat zetten komt er ineens een gat in de markt. Echt iedereen die komt proeven (ik wil ze niet allemaal aan mijn ontbijttafel hebben hoor 😉 ) zal enthousiast reageren en de vraag stellen om ook voor hun een potje jam te ritselen. Hoe cool is dat? Echt, daar heb ik altijd graag wat knutsel uurtjes in de keuken voor over.

Knutsel uurtjes blijken knutsel minuutjes

Jam maken kost tijd. Daar zijn we direct heel eerlijk in. Maar……! De werkelijke kooktijd van je fruit is slechts 3 minuten! Ja, je leest het goed….. 3 minuten. Dat zijn ook nog eens 3 hele mooie minuten. Het feit dat je daar van vers fruit iets creëert dat echt iedereen lekker vindt, is echt al een beleving aan zich. Natuurlijk zijn er ook een paar regels en tips die van belang zijn om een mooie, smaakvolle en houdbare jam te maken. Die delen we graag. Eén keer lezen, één keer doen en je weet het. Makkelijker wordt het echt niet.

Jam basics. In 7 stappen naar een top resultaat

1. Bij jam hoort suiker, dat is nu eenmaal zo. Gebruik geleisuiker speciaal voor een minder zoet resultaat. Neem 500 gram geleisuiker speciaal op 1250 gram vers fruit.
2. Zorg voor schone potten! Kook de potten een kwartier in water met wat soda, trek ze daarna door een sopje, droog ze af en laat ze op zijn kop uitlekken.
3. Gebruik rijp fruit. Dat is zoeter en aromatischer en dat proef je straks ook terug in de jam. Pureer eventueel met de staafmixer als je geen stukjes fruit in je jam terug wil vinden.
4. Doe het fruit in een pan en roer om met de geleisuiker. Breng aan de kook en laat 3 minuutjes koken. Zet het vuur uit en laat het nog even staan.
5. Check de dikte van je jam: Zet een bord enige tijd in de koelkast tot dat het goed koud is. Giet er een beetje jam op en laat het uitlopen. Als de jam gelijk opstijft, is de jam goed. Anders de jam nog even langer door laten koken.
6. Vul de potjes met jam. Denk aan je vingers, de massa is heet! Gebruik een trechter en mogelijk ook een soeplepel om je vingers te sparen. Vul de potjes tot aan het randje, draai er een deksel op en zet het dichte potje op zijn kop op een theedoek. Zorg voor schone randen onder de deksel. Het op zijn kop zetten is nodig om te voorkomen dat de deksels later openspringen.
7. Voor extra garantie op schone potjes kun je ze daarna in heet water wassen. Maak je er veel tegelijk, dan kun je ook de vaatwasser gebruiken zonder afwasmiddel om de potjes grondig schoon te spoelen. Doel is uiteraard om alle mogelijke bacteriën te doden en de houdbaarheid van de jam te verlengen.

Jam recepten

Niets mis met aardbeienjam. Huisgemaakte aardbeienjam is echt een aanrader, maar tegelijkertijd is creativiteit toch wel één van de kenmerken voor een zelf jam makende hobbykok. Ik deel dan ook graag 3 creatieve jamrecepten waarmee je morgen de blits kunt maken aan jouw ontbijttafel. Verbaasde gezichten gegarandeerd!

Pruimenjam met specerijen

• 1250 gram pruimen (Reine victoria)
• 1 kaneelstokje
• 1 kruidnagel
• 1 steranijs
• 1 kardemompeul
• Sap en rasp van 1 biologische citroen
• 500 gr geleisuiker speciaal

Was de pruimen snij ze doormidden en ontpit ze. Snij de pruimen in kleine stukjes. Maal de specerijen (in een koffiemolen) tot poeder. Doe de pruimen samen met de geleisuiker, citroenrasp, citroensap en de gemalen specerijen in een grote pan. Zet op hoog vuur en breng al roerend aan de kook. Laat 2 à 3 minuten door koken, blijf goed roeren. Haal de pan van het gas en laat een minuutje rusten. Zet het vultrechtertje op een potje en vul goed af tot de rand. Sluit goed af met het dekseltje en zet het potje 5 minuten op zijn kop op een theedoek.

Kruisbes / bramenjam met limoen

• 750 gr kruisbessen
• 500 gr bramen
• Sap van 2 limoenen
• Rasp van 1 limoen
• 500 gr geleisuiker speciaal

Was de limoenen goed. Rasp 1 limoen dun. Pers de twee limoenen uit. Was het fruit voorzichtig, en verwijder de takjes van de kruisbessen. Doe het fruit samen met de geleisuiker en limoenrasp en sap in een grote pan. Zet op hoog vuur en breng al roerend aan de kook. Laat 2 à 3 minuten door koken, blijf goed roeren. Haal de pan van het gas en laat een minuutje rusten. Zet het vultrechtertje op een potje en vul goed af tot de rand. Sluit goed af met het dekseltje en zet het potje 5 minuten op zijn kop op een theedoek.

Kruidige stoofpeertjesjam

• 1250 gr stoofpeertjes in stukjes gesneden
• ½ fles rode wijn
• ½ grapefruit in schijven
• ½ limoen in schijfjes
• ½ bloedsinaasappel in schijven
• 5 kruidnagels
• 2 kaneelstokjes
• 2 stuks steranijs
• 3 pimentbessen
• 3 kardemompeulen
• 2 vanille stokjes open gesneden
• 500 gr geleisuiker speciaal

Doe de stoofpeertjes met het fruit, de specerijen (doe de kleine specerijsoorten in een thee-ei) en de vanillestokjes in een grote pan en giet de wijn erbij. Breng aan de kook en laat de peertjes dan op een laag vuur gaar koken. Als de peertjes gaar zijn de specerijen, vanillestokjes en het fruit verwijderen. Je kan het ook even zeven en dan het overige vocht weer bij de peertjes gieten. Voeg dan de geleisuiker toe en roer goed door de peertjes. Breng het geheel onder goed roeren aan de kook. Laat 2 à 3 minuten goed door koken. Haal de pan van het vuur en laat een minuutje rusten en vul de potjes goed tot de rand af en sluit goed. Zet ze 5 minuten op hun kop op een theedoek.